Zeri Islam

Mes librave të tij të shumtë, mund të përmendim: “Marksizmi dhe shekulli i njëzetë”, “Teoria e materializmit”, “Rasti i quajtur-Izrael”, “Për Realizmin pa brigje”, “Problemi i marksizmit”, “Perëndimi- është një fatkeqësi”, “Bisedim qytetërimesh”, “Vërejtje të gjallëve”, “Islami dhe kultura”, “Islami dhe programi i ardhmërisë”, “Gjallërimi islamik”, “Xhamia-pasqyrë e Islamit”, “Islami-fe e ardhmërisë”, etj.

Rozhe Garodi është lindur në vitin 1913 në Marsej të Francës. Rrjedh nga një familje punëtorësh. Prindërit e tij nuk kishin religjion të caktuar. Shkollimin fillor, të mesëm dhe atë universitar e mbaroi në Francë, ndërsa doktoroi në Moskë, në vitin 1954.

Qysh si fëmijë, Rozhe pati një jetë plot peripeti-me rënie dhe ngritje gjithfarëshe, të cilave u bëri ballë me stoicizëm. Gjatë jetës së tij të bujshme kreu disa funksione me rëndësi. Një kohë ishte anëtar i Komitetit Qendror të Partisë Komuniste Franceze (PKF), pastaj anëtar i Politbyrosë. Ndërkaq më vonë do të punojë si professor autoritativ në Universitetin Klermon Feron, gjersa në mesin e viteve të ’60 do të bëhet prijës i ideologjisë marksiste të PKF-së, dhe do të zë një vend të merituar në fushën e mendimit marksist mbarëbotëror, duke u rradhitur kështu në njërin nga mendimtarët, filozofët dhe humanistët më të shquar jo vetëm në kulturën dhe historinë e filozofisë franceze por edhe në atë gjithëbotërore. Në vitin 1970 e përjashtojnë nga Partia Komuniste, për shkak se pohoi që Bashkimi Sovjetik nuk është shtet komunist…Më pas, pas një odisejade të gjatë pranoi fenë islame dhe u bë musliman.

Sipas mendimit të tij, shkaqet që e çuan ta përqafojë Islamin ishin, ndërmjet të tjerave – dy më kryesorët:

E para: “Islami nuk është fe e re e cila paraqitet me ardhjen e Muhammedit si i Dërguar i fundit i Zotit, përkundrazi, Islami është vazhdimësi e lëvizjeve të mëparshme para tij, d.t.th. që nga krijimi i njeriut të parë në faqe të dheut Adamit (Ademit)”; dhe

E dyta: “Ne – gjinia njerëzore në përgjithësi, sot, në aspektin kulturor – gjendemi në fazën e shkatërrimit”.

Në vazhdim po sjellim një pjesë të bisedës që para do kohe patëm me Profesorin e nderuar, i cili përkundër moshës së thyer, nuk ngurroi me kënaqësi të bashkëbisedoj me ne. Në bisedën që zhvilluam me Prof. Rozhenë i prekëm çështjet e lidhjes mes Islamit dhe Perëndimit, raportet e tyre, pozitën e Perëndimit sot, pastaj biseduam për çështje të kulturës si dhe prekëm edhe disa tema të ndryshme etj.

Pyetje: “Zotëri Rozhe, si filozof kur u njoftuat për herë të parë me filozofinë islame?”

R.Garodi: “Një nga shkaqet që e pranova Islamin ishte ajo që unë si filozof francez i ri i moshës 25-vjeçare, krahas tërë filozofive të tjera, u njoha tërësisht edhe me filozofinë islame. Nga ana tjetër, kur hulumtoja çështjet islame, ashtu duke hulumtuar, spontanisht shkrova një artikull me titull “Islami i takon ardhmërisë”- më duhet të theksoj se atëbotë akoma nuk e kisha pranuar Islamin. Më pas, kur pranova Islamin shkrova një libër me titull “Xhamia-pasqyrë e Islamit”, dhe më pas “Islami në Perëndim”.


Pyetje: “Kush ishin profesorët e Juaj dhe sa ndikuan ata në mendimet dhe botëkuptimet e Juaja?”

R.Garodi: “Nuk kisha kontakte të shumta me profesorët e mi. Më së shumti shoqërohesha me filozofët, të cilët i kisha shokë dhe miq të afërt. Unë, fjala bie, jam kundër ideve të Zhan Pol Sartrit, por megjithatë ne të dy kemi qenë shokë shumë të mirë. Nga njerëzit që më së shumti çmoj ka qenë personi me emrin Bashler, të cilin e kasha mentor të doktoraturës sime. Mes të tjerëve, mund të përmendi edhe Henry Corbin me të cilin u takuam në Teheran, dhe pikërisht ishte mu ky që më tregoi për madhështinë e personalitetit të Ibën Arebiut. Kjo më pas ndikoi tek unë që të themeloj një muze islamik-të vetmin në Spanjën e sotshme. Kryetari i bashkisë së qytetit të Kordovës pati mirëkuptimin që lokacionin Toranjin- i cili dikur gjatë qeverisjes së andaluzianëve kishte qenë qendra e Kalifit musliman, të na vëjë në dispozicion, kështu që, unë në këtë lokacion e themelova muzeun islamik. Tani, gjatë një viti, më shumë se 100.000 (njëqind mijë) njerëz, shumica e të cilëve vijnë nga Perëndimi e vizitojnë këtë muze. Rreth 50% e vizitorëve janë francezë, 30% spanjollë, ndërsa të tjerët vijnë nga Britania e Madhe, Italia, Gjermania, po madje edhe nga Amerika dhe Japonia. Ne çdo herë jemi përpjekur të shpjegojmë rolin e rëndësishëm të Islamit në formimin e një kulture gjithëpërfshirëse, me gjuhën që e kupton perëndimori. Ndaj jemi përpjekur të tregojmë se Islami nuk është fe e izoluar, përkundrazi. P.sh. në rrethin e Kordovës ka ekzistuar një lloj bashkëjetese mes kulturave të rëndësishme: asaj hebraike- e cila ngaherë ishte prezente në këto hapësira; Kulturës arabo-islame- e cila prezentohej nga një numër bukur i madh shkencëtarësh dhe dijetarësh të mëdhenj; dhe asaj kristiane që gjithashtu ishte prezente në nënqiellin e Kordovës…

Prandaj shumë mirë mund të kuptohet se çfarë roli ka Islami tek monoteistët e mbarë botës. Ne, tani jemi në fazën e luftërave mes religjioneve. Të kuptohemi nuk është fjala për luftë mes kristianizmit, budizmit dhe Islamit, por është konflikt i të gjithë religjioneve monoteiste kundër monopolit dhe korrupsionit më të madh, d.t.th. korrupsionit finansiar. Në këtë rast, Islami mund t’i vërtetojë të gjithë të dërguarit (profetët) e Zotit, dhe në këtë drejtim s’do mend se ai-Islami luan një rol jashtëzakonisht të rëndësishëm, ashtu siç është thënë në Kur’anin Fisnik “Nuk ka dallim mes të dërguarve të Zotit”.

Unë, çdo herë kur dëshiroj të shkruaj ndonjë libër, gjëja e parë që e bëj është leximi i ndonjë pjese nga Kur’ani i Shenjtë, ku flitet për hazreti Isain alejhisselam, e që vërtetë janë ajete tejet të madhërishme. Mirëpo, nga ana tjetër, zhurmshëm propagandohet dhe propagandat (për fatin tonë të keq) janë të atilla që thonë se gjoja Kur’ani është kundër Isait?! Ndaj, puna ime është që me priftërinjtë kristian të bisedoj rreth Islamit. Ne të gjithëve na duhet Islami, dhe sipas mendimit tim absolutisht është gabim që të dëshirojmë t’i zgjidhim problemet tona – duke u mbështetur vetëm në vetveten tonë…”


Pyetje: “Profesor, duket se në vendet e Perëndimit ekziston paragjykim tejet i madh ndaj përqafimit dhe ndjekjes së kulturës greke, dhe gjithnjë potencohet se Greqia është djepi i kulturës perëndimore (përkatësisht kulturës greko-romake dhe asaj kristiane), dhe në fakt kështu ata harrojnë burimin e tretë dhe më kryesorin- kulturën arabo-islame. Cili është mendimi Juaj në lidhje me këtë?”

R.Garodi: “Sipas mendimit tim, pjesa kryesore e kulturës arabo-islame buroi nga provinca e Persisë, dhe para se gjithash besoj se kjo provincë pati rolin kryesor në fushat e shkencës, filozofisë, poezisë, artit muzikor etj. P.sh. nëse bëjmë krahasimin e statujave antike greke dhe atyre persiane që gjenden në muzeun Luvër të Parisit, qartë do të vërejmë se statujat persiane edhe pse janë njëmijë vjet më të vjetra se ato greke, prapëseprapë estetikisht janë më të përkryera se sa ato greke. Në Perëndim akoma ekziston ky paragjykim, p. sh. asnjë filozof nga periudha para Sokratit nuk ka qenë grek, përkundrazi gjithë ato ishin lindur në tokat persiane dhe mësonin e i studjonin çështjet filozofike në Satrap. E njëjta gjë vlen edhe për kishën. Atë që ato sot e quajnë Patriarkanë - në gjuhën greke, aspak nuk ka të bëjë me grekët, përkundrazi, ata ishin njerëz nga Azia, pjesa dërmuese nga rajoni i Kapadokut- Turqia e sotme dhe viset e tjera të përafërta. Kuptohet që kjo çështje nuk është me rëndësi vetëm nga aspekti gjeografik; p.sh. Herakliti ishte në kontakt të drejtpërdrejt me filozofët persian dhe hindusë, dhe sipas mendimit tim- ky relacion ka ndikuar që ai-Herakliti të bëhet prijësi i parë i themeleve të filozofisë.

Ne, në traditën tonë perëndimore, kemi krijuar mite të shumta, siç është fjala vjen Lufta e Marathonës. Unë në librin tim “Perëndimi- është një fatkeqësi” (“West its an accident”) - e kam shpjeguar këtë çështje, duke argumentuar se kjo Luftë nuk ka qenë luftë në mes të Lindjes dhe Perëndimit, por e gjithë kjo ka ngjarë nga një grek i cili emigron në Persi dhe takohet me Mbretin (Shahun). Me këtë rast ai i shpjegon Mbretit se në vendlindjen e tij- pra në Greqi, është person tejet popullor, dhe në qoftë se Hirësia e tij-Mbreti i siguron ushtri, ai vetë do të vjen në krye të pushtetit. Mirëpo, kur vajtën në Greqi persianët panë se një pohim i tillë aspak nuk ishte i vërtetë, dhe shumica e ushtarëve në rrugë e sipër për në Persi, morën pjesë në luftimet e Marathonës. Këtë libër unë e kam shkruar atëherë kur në Iran akoma qeveriste Shahu dhe nuk kishte ndodhur Revolucioni Islamik. Atëbotë Komiteti Olimpik i Iranit më dha një shpërblim (dekoratë), ndërsa kundrejt kësaj Ministria e Kulturës e Republikës së Greqisë, reagoi ashpër ndaj meje duke më akuzuar se gjoja rëndë e kam fyer mbarë popullin grek…

Sipas mendimit tim, për parandalimin e konflikteve të këtilla, për Iranin e sotëm është mjaft me rëndësi që vazhdimisht të jetë në kontakt me shtetet dhe qytetërimet tjera, d.t.th. të jetë më i hapur dhe më transparent, të paktën i këtij mendimi jam unë”.

Pyetje: “Për vërtetimin e një pohimi të këtillë, profesor a keni argumenta historike të mjaftueshme?”

R.Garodi: “Po, gjithsesi, p.sh. nëse hulumtojmë detajisht dhe me vëmendje statujat greke dhe ato persiane- të cilat janë njëra përkrah tjetrës, fare lehtë mundemi të hetojmë dallimin mes tyre dhe superioritetin e statujave persiane, gjë që edhe në fushën e filozofisë sheshazi vërehet dukshëm ndikimi i Persisë dhe Indisë së vjetër (antike), së pari tek vetë filozofët, e më pas edhe tek priftërinjtë, po madje edhe në vetë kristianizmin”.

Pyetje: “Profesor, Ju në një artikull tuajin jeni shprehur: “Perëndimi përpiqet ta shkatërrojë qytetërimin antik të Lindjes”, cili është shkaku i një pohimi të këtillë dhe cilat janë sqarimet e Juaja në këtë drejtim?”

R.Garodi: “E para: Kur spanjollët për herë të parë shkelën në tokën e Amerikës, ushtarët spanjoll, madje edhe ata me nivelin kulturor më të ulët, qartë vërejtën se Ciudad Mexico (qyteti i njerëzve lëkurëkuq, indogjenëve) ishte shumë më i bukur se qyteti i Venedikut- i cili atëbotë merrej si shembull i qytetit më të bukur evropian. Kohëve të fundit, ekspertët e ndryshëm që në Ciudad Mexico po merren me hulumtimin e themeleve të një arkitekture grandioze, kanë gjetur një kalendar nga periudha e fisit të Majëve-lëkurëkuq, i cili kalendar është njëqind herë më preciz se sa kalendari gregorian që përdorim ne sot.

E dyta: Perëndimorët në librat e tyre, siç janë enciklopeditë dhe të ngjashmet me to, pohojnë se shtypi- paraqitja grafike e shkronjave dhe letrës- është shpikje e Perëndimit (made in West!)

Mirëpo, çështja është krejtësisht tjetërfare, e kundërta e kësaj: Kur muslimanët, në shekullin e IX i fituan ushtritë kineze, dhe u dhanë atyre të drejtën e punës dhe mundësinë e lirë të prodhimtarisë, nga ata (kinezët) mësuan një mjeshtëri të re- bërjen e letrës. Ky grup në kthim e sipër kah Bagdadi, për herë të parë u vërejt në Andaluzi dhe më pas njerëz të caktuar në vende të ndryshme filluan të merren me këtë mjeshtëri. Mirëpo ç’e do tërë këtë histori të vërtetë, kur perëndimorët akoma zhurmshëm dhe me të madhe vazhdojnë të pohojnë se Gutenbergu i pari shpiku shtypin…

E treta: Në matematikë, teorema e njohur e Paskalit nga fusha e trigonometrisë hetohet që nga lashtësia (antikiteti) në shkrimet e hershme matematikore të kinezëve si dhe në vizatimet e ndryshme të tyre.

Unë, në librin tim kam theksuar shembuj nga qytetërimi i Kinës, Indisë dhe Persisë së vjetër, në lëmitë e ndryshme shkencore, kulturore, të artit si dhe të gjitha fushave të tyre të diturive që janë meritë e tyre – për arritjet tona të sotshme. Atë që ata e arrijtën, është shumë më e madhe dhe shumë më e përkryer nga të arriturat tona të sotshme. Ne, sot gjithë ato të arritura i kemi refuzuar apo shkatërruar, ndaj së këndejmi edhe është vështirë të kuptojmë se çfarë kanë qenë këto kultura antike të Lindjes së Mesme dhe të Largët- ngase mjerisht zhvillimi i tyre është ndërprerë, ndaj nisur nga kjo, hulumtimi dhe studimi i tyre paraqitet si imperativ dhe prioritet i ditëve tona…

P.sh. sipas mendimit tim Xhelaluddin Rumi-Mewlana është njëri ndër poetët më të mëdhenj të botës. Unë shumë kam shkruar për këtë poet musliman. Si rezultat i gjithë kësaj, për shkak të hulumtimeve të shumta që kam bërë mbi figurën dhe personalitetin e Rumiut, në Keni më kanë ndarë një titull nderi “Doktor i shkencave”. Kjo, natyrisht vlen edhe për fushat e tjera të dijes, kështuqë, kur violinistit të njohur Jehud Menjuhinit ia dhurova një libër mbi artin muzikor- vepër të Al-Kondit, ai (Menjuhini) mbeti pa tekst dhe mjaft, mjaft i mahnitur…”


Pyetje: Ju në një vepër tuajën, jeni shprehur: “As qytetërimi i Perëndimit e as ai i Lindjes” – për çfarë qytetërimi përpiqeni Ju, dhe në këtë mes, ku është vendi i qytetërimit Islam?”

R.Garodi: “Qartë duhet thënë se ne jemi në rënie absolute. Sot, ne muslimanët në lëmitë e shkencës dhe teknikës nuk kemi bërë asgjë, thjesht asgjësend – më besoni këtë me shumë keqardhje e them. Vetëm professor Abdussamed Selam nga Pakistani ka fituar çmimin Nobël në fizikë. Sipas mendimit tim, kjo rënie dhe ky stagnim, paraqitet nga çasti kur filloi përçarja në mesin e muslimanëve. Gjithashtu, sot për sot problemi dhe pengesa kryesore për ngritjen tonë, është gjendja (statusi) kompleks (i komplikuar) mes Sheriatit dhe Fikhut. Në Kur’an kur flitet për Sheriatin qartë definohet se ai-Sheriati është plotësisht i qartë dhe i kapshëm për religjionet e shpallura, p.sh. All-llahu është i Vetmi Sundimtar i ekzistencës. Kjo në njëfarë mënyre është e njëjtë edhe në Dhjatën e Vjetër dhe në Dhjatën e Re, urdhërat e Zotit…d.t.th. Ligji i All-llahut është Sheriati. Në Kur’an rreth 6000 ajete flasin mbi raportet mes All-llahut dhe njerëzve, ndërsa vetëm 200 ajete bëjnë fjalë për mënyrën e kryerjes së veprave dhe rregullave fetare.

Pejgamberi ynë Muhammedi alejhisselam dhe pejgamberët tjerë janë dërguar si mësues të Zotit të cilët asnjëherë me anë të forcës nuk i kanë thirrur njerëzit në fe. Fikhu është ligj që e krijoi njeriu, ndërsa Sheriati është Fjalë e Zotit. Tani, sipas mendimit tim, njëra ndër pengesat më kryesore dhe më të mëdha për përhapjen dhe zhvillimin e Islamit është (siç e thashë edhe më parë) raporti kompleks dhe i ndërlikuar mes Sheriatit dhe Fikhut; dhe me anë të nocionit Sheriat tentohet të arrihet platformë për krijimin e Fikhut të shekullit aktual, me tentativë që të mbizotërojë mbi Fikhun e shekullit të VI, X dhe XII të hixhretit. Ndaj, ja mu këtu lind pengesa e cila është kundër definicionit Sheriat, i cili përmendet në Kur’anin e Shenjtë. Ndoshta ky konstatim imi është i gabuar, por për këtë mbetet hapësirë për diskutim. Ne-muslimanët çdoherë vonohemi në hap me kohën që jetojmë. Detyrë kryesore dhe imediate e ne-muslimanëve të të gjithë botës, është krijimi i reformave dhe freskive brendapërbrenda mësimeve islame. Kuptohet qartë reformim jo ashtu siç është traditë të kuptohet në Perëndim, e as sipas të konceptuarit perëndimor të gjërave dhe çështjeve, por freski dhe reforma- të cilat plotësisht dhe ekskluzivisht do të ngriten mbi bazat e Sheriatit, e jo mbi mësimet e Fikhut të shekullit të shtatë dhe të tetë sipas hixhretit.

Detyra jonë është sqarimi i Ligjit. All-llahu në Kur’an këtë detyrë na e ka lënë neve, ngase Sheriati është Ligj botëror dhe i përhershëm. Nëse kjo çështje bëhet e qartë për të gjithë besimtarët-muslimanë, për Ithtarët e Librit (kristianët dhe çifutët), për ndjekësit e sekteve të ndryshme (siç janë hindusët, budistët etj.) atëherë feja islame do të arrijë të tubojë rreth vetes shumë ithtarë. Në të kundërtën, siç janë duke vajtur punët, me përzierjen e Sheriatit me nocionin Fikh, ne, ruana Zot!, e ftojmë All-llahun në luftë me njerëzimin.”

Pyetje: “Në artin dhe filozofinë perëndimore, aktualisht vërehen elemente të dëshpërimit dhe gjendjes së pashpresë. Cilët janë shkaqet e një gjendjeje të këtillë?”

R.Garodi: “Sipas mendimit tim, aktualisht nuk ekziston kurrëfarë filozofie në Perëndim. Filozofia është drejtim i kuptimit të jetës, dhe lirisht mund të konstatoj se pas vdekjes së Bashlarit, madje edhe të Hajdegerit në Gjermani, më askush nuk merret me këtë nocion të quajtur-FILOZOFI. Ndaj edhe nuk ekziston më filozofi. Tani ekziston vetëm shqyrtimi i historisë së filozofisë, ngase vetë filozofia si filozofi është shkatërruar”.


Pyetje: “Po për artin e Perëndimit çfarë mendoni?”

R.Garodi: “Sot, edhe arti nuk ka më aspak lidhje me domethënien dhe kuptimin e jetës, dhe tërësisht e ka humbur kontinuitetin me realitetin dhe rolin e tij tejet të rëndësishëm që dikur kishte në shoqëri. Unë mendoj se arti i Perëndimit është totalisht në rënie dhe duke u shkatërruar. Pas vdekjes së “impresionistëve” të famshëm, e veçanërisht kohëve të fundit, pas vdekjes së Pablo Pikasos, nuk ka më piktorë të njohur qoftë në Francë, Angli, Itali po madje edhe në Amerikë e gjetiu…

Në letërsi po ashtu është e njëjta pamje. Më nuk ekzistojnë njerëz sikur Romen Rolani apo Rabindranat Tagora, ngase veprat e këtyre të dyve ngriteshin dhe ndërtoheshin mbi bazat e kuptimit të jetës. Ndërsa sot, romani aktual-bashkëkohor nuk është asgjë tjetër pos imitim i veprave të Xhejms Xhojsit dhe konceptit të mbrapshtë të të kuptuarit të jetës- në mënyrën bajate amerikane, ndaj pikërisht mu për shkak të kësaj- romanet janë duke u zhdukur, dhe si rrjedhojë edhe vetë letërsia duke u shkatërruar. Romanet e sotshëm janë krejtësisht bosh, totalisht të zbrazët, mbisundon idea e kotësisë në to, nuk pasqyrohen më figura/heronjë të shëndoshë e të famshëm si dikur. Vërtetë shtrohet pyetja dhe dilema: Çfarë domethënie ka letërsia bashkëkohore dhe romani aktual? Përgjigj-ja ime, për fat të keq do të ishte: Domethënien e shkatërrimit të jetës…”


Pyetje: “Profesor, mundet të na sqaroni pak mbi librat që i keni shkruar dhe mbi konceptet dhe pikëpamjet e Juaja para se ta pranonit Islamin dhe ndryshimin e tyre pas pranimit të Islamit?”

R.Garodi: “Nuk ka ndryshime. Ndryshimi i vetëm i imi është shkëputja nga relacioni me kulturën perëndimore. (qeshet); Të kuptohemi, unë jam perëndimor, jam lindur në Perëndim, jam edukuar në frymën dhe kulturën tipike perëndimore, (qeshet sërish) por…por, qysh me kohë, siç e thashë edhe më parë, kam vërejtur dhe kam ndjerë se kultura perëndimore është në rënie totale dhe tërësisht buzë greminës- shkatërrimit…

Librin tim të parë mbi fenë islame e kam shkruar në vitin 1945, këtë libër e titullova “Kontributi i qytetërimit Islam ndaj qytetërimit botëror”, libër ky që menjëherë në vitin vijues-1946 u përkthye në gjuhën arabe. Më pas shkrova edhe librat tjerë, siç janë: “Dialogu i qytetërimeve”, “Perëndimi- është një aksident”, “Premtimet e Islamit”, “Islami fe e ardhmërisë” etj. Atëbotë akoma nuk e kisha pranuar Islamin, por më duhet sinqerisht të pranoj se çdoherë më ka tërhequr dhe fascinuar ky qytetërim, pra qytetërimi islam.

Mendimet e mia nuk u ndryshuan aq shumë pas pranimit të Islamit, ngase, gati po të njëjtat koncepte dhe parime (me disa përjashtime kuptohet) që i lashë në Bibël, i gjeta me paraqitje të shkëlqyeshme dhe plotësisht të kapshme-logjike në Kur’anin e Shenjtë. Unë jetën time e nisa sipas traditës së Ibrahimit alejhisselam dhe plotësisht është e vërtetë se Islami dhe tradita e Ibrahimit- janë e njëjta rrjedhë, janë e njëjta gjë- feja e shpallur nga Një i Vetmi dhe i Madhi Zot. Ndaj edhe nuk pësova ndonjë ndryshim të madh të koncepteve. Nga ky shkak disa pohojnë se unë u konvertova në fenë islame. Por unë them jo, pranimi i Islamit nga unë- nuk është konvertim (kthim), por është vazhdimësi e drejtimit tim kaherë të nisur në jetë, që kur jam lindur…”


Pyetje: “Po të ardhmen e Islamit si e shihni?”

R.Garodi: “Besoj se, kur nuk jemi në gjendje të bëjmë dallimin mes nocionit Sheriat dhe Fikh, për pasojë jemi të destinuar të shkojmë drejt izolimit, dhe në këtë rast nuk ka perspektivë për ne- muslimanët. Në të kundërtën, kur do të tentojmë t’i mobilizojmë të gjithë besimtarët muslimanë, po madje edhe Ithtarët e Librit (kristianët dhe çifutët) – rreth Sheriatit të pastër/burimor, në luftë kundër monopolit dhe korrupsionit finansiar bashkëkohor, atëherë do të kemi perspektivë dhe të ardhme të ndritur. Pra, vetëm Sheriati është forca lëvizëse e kreativitetit në Islam. Ndaj, pikërisht mu për këtë një pjesë të konsiderueshme të librave të mia ia kam kushtuar Sheriatit, ngase më duhet përsëri të potencojë se Sheriati i sotshëm nuk ngritet mbi bazat e Sheriatit të shpallur në Kur’an. Kur’ani i Shenjtë është vërejtje gjithëpërfshirëse e Zotit, vetë Fjala e Tij, ndërsa Fikhu është krijuar nga njerëzit dhe kurrësesi nuk është Fjalë e Zotit”.

Pyetje: “Profesor ju lutem, po ardhmërinë e Perëndimit si e shihni?”

R.Garodi: “Sipas mendimit tim, është e domosdoshme, madje imperativ i kohës, që i tërë njerëzimi t’i kthehet Sheriatit të All-llahut, d.t.th. të pranojë për moto parimin: “All-llahu është Sundimtari i Vetëm Absolut, Udhëheqësi Suprem dhe Ai i Cili i koordinon të gjitha çështjet tona”; dhe mu kjo është rruga e vetme e shpëtimit për gjeneratat e ardhshme. Ndaj jam i mendimit se pikërisht ne- muslimanët duhet të jemi udhëheqësit dhe bartësit e këtij misioni të shenjtë fisnik, dhe njëherit të shërbejmë si model për të tjerët, në të kundërtën, nëse ne nuk e bëjmë këtë gjë, atëherë plotësisht me të drejtë shtrohet pyetja: Kush tjetër mund ta bëjë një gjë të tillë?

Gëzon fakti që, hë për hë, edhe të tjerët kanë filluar bukur mirë ta kuptojnë këtë gjë. Prandaj unë i motivuar nga kjo gjë, mora një libër timin dhe shkova për diskutim në një kishë katolike. Dhe sot, çdo herë kur dëshirojmë të diskutojmë apo të bisedojmë rreth ndonjë çështjeje, së pari njëri nga peshkopët i pari e merr fjalën dhe e mban fjalimin hyrës, ngase pikërisht në këtë mënyrë dëshirojmë ta prezantojmë Islamin – ashtu edhe siç është në të vërtetë ai- tolerant dhe i ngrohtë.

Në Kordovë, ashtu siç përmenda edhe më parë, për çdo vit rreth njëqindmijë (100.000) vizitorë e vizitojnë të vetmin muze në Spanjë i cili ka gjëra mjaft interesante mbi Islamin…

Synimi dhe caku ynë është që gjithnjë ta prezantojmë/paraqesim Islamin përmes gjuhës- të cilën e kuptojnë të gjithë…”

“Profesor Rozhe ishte kënaqësi që bashkëbiseduam me Ju dhe ju falënderojmë për kohën që ndatë me ne. Njëherit ju urojmë shëndet dhe përsëri të na befasoni për të mirë me ndonjë libër që pena Juaj vërtetë ka ditur të jetë e mrekullueshme dhe qasjet e Juaja kanë qenë gjithnjë mjaft interesante dhe tërheqëse. Edhe një herë ju faleminderit dhe Zoti ju ruajt!”

Rozhe Garodi: “Ju lutem, edhe për mua ishte kënaqësi. Ju faleminderit edhe juve, dhe Zoti të gjithëve na ndihmoftë!”

Shqipëroi nga anglishtja:
Ahmed R. Ramadani.