Zeri Islam

PUBERTETI




I biri: A ėshtė e vėrtetė qė puberteti ėshtė faza e humbjes dhe devijimit nga Rruga e Drejtė?

Babai: Jo, biri im. Sa mė tepėr qė njeriu zhvillohet fizikisht dhe psikikisht aq mė shumė bėhet i prirur pėr seriozitet nė fe dhe nė çėshtje tė kėsaj bote. Allahu e ushqen kėtė prirje posa njeriu t'i afrohet pubertetit. Si rrjedhim, ata qė humbin dhe devijojnė nga Rruga e Drejtė janė ata qė e mohojnė fenė dhe vrapojnė egėrsisht pas dėshirave tė tyre.

I biri: Baba, pse sot shumė tė rinj dhe tė reja po çojnė jetė tė shfrenuar?

Babai: Shiko bir. Rinia ėshtė plot energji. Nėse kjo energji nuk shfrytėzohet nė mėnyrė tė pėrshtatshme, ata pritet ta ēojnė njė jetė pa moral dhe pa ideale tė shėndosha. Ata nuk do t'i kushtojnė as vėmendjen mė tė vogėl pasojave tė tyre. Nėse ata nuk i angazhojnė shpirtrat e tyre nė bindje ndaj Allahut - ata definitivisht do tė bėjnė mėkate. Megjithatė, gjeneratat e mėhershme tė rinisė muslimane ishin shumė tė interesuar tė angazhohen nė punė tė vlefshme, si lufta
nė rrugė tė Allahut, mėsimi dhe kėrkimi i diturisė etj.. Bile edhe nė komunitetet rurale, ku tė rinjtė punonin me prindėrit e tyre, sidomos si bujq dhe bari, ju nuk do tė gjenit shumė shkujdesi, sepse vullneti i tyre shfrytėzohej me kujdes.

I biri: Baba, pse disa tė rinj janė tė ashpėr ndaj prindėrve, dhe ata rrallė i pranojnė kėshillat e tyre?

Babai: Ashtu po ndodh biri im. Shumė tė rinj janė indiferentė ndaj prindėrve tė tyre, ose ndaj mė tė vjetėrve, pėr shkak se ata janė zakonisht egoist nė kėtė fazė. Ata kanė shprehi tė undėrshtojnė gjithkėnd qė ata mendojnė se ka autoritet ndaj tyre. Brenga primare e tyre nė kėtė fazė ėshtė ndėrtimi i njė personaliteti tė pavarur. Ata ndiejnė se kanė arritur burrėrinė e plotė dhe mė nuk kanė nevojė pėr tė tjerėt. Si rrjedhim, ēdokush duhet t'i dėgjojė se ēfarė thonė me respekt tė duhur. Megjithatė janė dy faktorė, tė cilėt i pėrkeqėsojnė punėt:

1 - Mungesa e pėrvojės qė akumulohet gjatė jetės sė njeriut, e cila ėshtė shumė e rėndėsishme pėr zhvillimin e mendimeve tė veta.

2 - Disa prind i trajtojnė fėmijėt e tyre tė rritur si fėmijė tė vegjėl. Nė kėtė mėnyrė fėmijėt e ndiejnė se nuk po marrin respektin qė e meritojnė. Dhe natyrisht, pėrgjigja e tyre ndaj kėshillave tė prindėrve ėshtė zakonisht negative.


I biri: Baba, disa nxėnės nė kėtė fazė kanė zakon tė kundėrshtojnė mėsuesit e tyre, a ėshtė kjo pėr arsye tė njėjtė?

Babai: Po, biri im. Arsyet janė tė njėjta qė i bėjnė nxėnėsit dhe nxėnėset tė rebelohen nė kėtė fazė kundėr mėsuesve dhe qė i bėn ata tė mos iu pėrgjigjėn atyre.


I biri: Ju e pėrmendėt se njė arsye pėr kėtė fenomen ėshtė se prindėrit i trajtojnė fėmijėt e tyre tė rritur si fėmijė tė vegjėl. Pse i trajtojnė ata nė kėtė mėnyrė?


Babai: Disa arsye lidhen me vetė fėmijėt dhe tė tjerat kanė tė bėjnė me prindėrit. Arsyeja mė e rėndėsishme ėshtė se kur disa tė rinj hyjnė nė kėtė fazė ata akoma sillen si fėmijė dhe brengat e tyre janė akoma fėmijėrore. Ata akoma janė tė dhėnė pas lodrave. Pėrveē kėsaj, kur njė i ri vėren shenja tė pubertetit, ai zgjeron aftėsitė e tij. Si rrjedhim, mendimet e tij mund tė mos jenė tė pjekura e kėshtu qė njerėzit e moshuar do t'i trajtojnė ata nė tė njėjtėn mėnyrė. I riu ėshtė shumė i afėrt me shokėt e tij, sa qė ai ėshtė mė i vėmendshėm pėr ta se sa pėr prindėrit dhe mėsuesit e tij. Fatkeqėsisht, kėshilla e tė rinjve tė tė njėjtės moshė nuk ėshtė gjithmonė e shėndoshė.


I biri: Baba, pse karakterizohet sjellja e tė rinjve me rebelim dhe kryeneēėsi?

Babai: Kjo ėshtė kėshtu, sepse ata e konsiderojnė sjelljen e tillė si mėnyrė e impresionimit tė tė tjerėve dhe mėnyrė tė imponimit tė sjelljeve tė tyre ndaj tė tjerėve.


I biri: Por, kjo mund tė ketė pasoja tė kundėrta, apo jo?

Babai: Natyrisht bir. Kjo sjellje rrallė arrin objektivat e veta. Tė tjerėt shpesh do tė jenė agresiv, bile edhe nėse janė tė bindur pėr njė mendim qė iu imponohet atyre.


I biri: Megjithatė kam parė disa tė rinj qė kanė arritur atė qė e kanė synuar pėrmes rebelimit dhe kryeneēėsisė.

Babai: Kjo ėshtė e vėrtetė. Ata mund tė kenė sukses nė kėtė, mirėpo ata qė i pėrgjigjen kėrkesave tė tyre bėjnė kėshtu nga dėshpėrimi. Kėta tė rinj mund tė arrijnė pėrfitime tė kufizuara, por e humbin respektin e tė moshuarve, i cili ėshtė mė i vlefshėm se sa ajo qė e marrin ata.


I biri: Si mundet njė i rritur t'i bind ata qė janė mė tė vjetėr se ai nė moshė, se tani ėshtė bėrė burrė?

Babai: Nė fillim ai duhet tė kuptojė se mėnyra e jetės sė tij ka ndryshuar duke lėnė prapa brengat e fėmijėve tė vegjėl, duke i marrė sjelljet e tė rriturve tipik dhe duke u dhėnė tė vjetėrve respektin qė e meritojnė. Ai gjithashtu duhet tė tregojė se ai mund tė bart pėrgjegjėsi pėr vete, duke i kryer punėt e veta nė mėnyrė tė duhur. Vetėm atėherė ai mund t'i propozojė mendimet e veta dhe tė presė qė tė tjerėt t'i dėgjojnė ato. Megjithatė, koha ėshtė mė e rėndėsishme. Pra, gjėrat nuk duhet tė nguten. Mė nė fund kur disa njerėz ia nėnvlerėsojnė aftėsitė e vėrteta atij, ai duhet tė jetė durimtar dhe tolerant.


http://groups.google.com/group/fjalaebukur/browse_thread/thread/2869cdc4d89b35d