Zeri Islam

Dallimi mes te’vilit dhe tefsirit, sipas një mendimi

të dijetarëve që thuan se tefsir (komentimi i Kur’anit) është komentim

nga sahabet (shokët e Pejgamberit, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem)[1]

ndërsa te’vil (komentim i Kur’anit) është komentim nga dijetarët.[2]

Kjo do të thotë se sahabet kanë qenë prezent të ngjarjeve

dhe kanë kuptuar çështjen se çka është zbritur nga Kur’ani për atë. Kështu që

tefsiri i ajetit është më i rëndësishëm për atë çka kanë përcaktuar dhe

dëshmuar, e cila kjo është kuptimi i vërtetë të kësaj. Sepse kjo është si diçka

që është treguar, se nuk mund të të tregon për atë veçse ai i cili e dinë. Në

lidhje me këtë ashtu siç është thënë (hadithi në lidhje me këtë[3]):

“Kush e komenton Kur’anin sipas racios së tij le të përgatit vendin në zjarr”.

Sepse në lidhje me atë çka komenton do të dëshmon All-llahut atë.

Ndërsa te’vil do të thotë: sqarim i përfundimit të

çështjes. Kjo fjalë rrjedh nga fjala “ale” – “jeulu” e cila do të thotë me kthye,

referuar, me përsërit. Ndërsa kuptimi i saj është ashtu siç thotë Ebu Zijadi: “Në

qoftë se një fjalë posedon kuptime të ndryshme do të trajtohet në bazë të atyre

që i posedon”. Kjo do të thotë: Trajtimi i fjalës në atë çka drejtohet asaj.

Kështu që për këtë nuk ka dënohet ashtu si për tefsirin, sepse kjo nuk i

dëshmohet All-llahut, sepse nuk tregon për çka është për qëllim, e as nuk

thotë: All-llahu ka për qëllim këtë, ose thotë kështu, por (komentuesi) thotë:

kjo për nga aspekti trajtohet kështu, e kështu. Kjo është atë çka e thotë

njeriu e All-llau e di nga urtia se cila është e saktë.

Ehlut-Tefsir (komentatorët tradicional) p.sh. janë në

mos pajtim në lidhje me ajetin e parë të sures “el-Fatiha” El-hamdu lil-lahi

rabbil-alemin (Falënderimet i takojnë vetëm All-llahut). Kështu që disa

prej komentarëve tradicional thuan se All-llahu e falënderon vetveten. Ndërsa

disa të tjerë thuan se All-llahu ka urdhëruar të falënderohet Ai. Kështu që

kush thotë njërën prej tyre ai është muffesiri (komentuesi) e jo mu’evvil.

Nga kjo kuptohet se tefsiri është vetëm një aspekt,

ndërsa te’vil me shumë aspekte.

­­­­­­­­­­­___________________________

_______________________________________________________________ 

Fusnota:

[1] Tefsir bi’l-me’thur  (komentim tradicional).

[2] Tefsir bi’r-re’j (komentim racional)

[3]Transmeton Abdullah bin Abbasi, Sunen et-Tirmidhi, vëll. 5, fq: 199, nr. hadithit, 2951.