Epoka e demokracisë autoritare

rusi

Bota është duke u tronditur nga ndryshime tektonike pothuajse shumë të thella: Kriza ekonomike po përshpejton degradimin e qeverisjes ndërkombëtare dhe institucioneve mbikombëtare dhe të dyja janë duke përjetuar një zhvendosje masive të pushtetit ekonomik dhe politik në Azi. Pak më pas se një çerek shekulli, Francis Fukuyama shpalli "fundin e historisë", ne shohim se kemi ardhur në agimin e një epoke të re të trazirave shoqërore dhe gjeopolitike.

 

Në mënyrë dramatike, bota arabe ishte përfshirë nga një pranverë revolucionare edhe pse ndoshta bile ishte bërë me shpejtësi në një dimër të ftohtë. Në fakt, për pjesën më të madhe, regjimet e reja janë kombinuar me autoritarizmin e vjetër, islamizmin, duke rezultuar edhe mëtejë me pakënaqësi sociale dhe paqëndrueshmëri.

Bile edhe më të rëndësishme megjithatë janë demontsratat të cilat kundërshtojnë pabarazitë sociale nëpër shoqëritë e pasura perëndimore. Këto demonstrata zhvillohen për dy arsye:

Së pari, pabarazia sociale është rritur në Perëndim gjatë çerek shekullit të kaluar, për shkak që pjesërisht është punuar për zhdukjen e Bashkimit Sovjetik dhe kërcënimi i komunizmit ekspansionist. Spektri i revolucionit kishte detyruar elitat perëndimore për të përdorur fuqinë e shtetit për të rishpërndarë pasurinë dhe të ushqejnë rritjen e klasave të mesme besnike. Por, kur komunizmi u rrëzua në zemër të Euroazisë, të pasurit e Perëndimit, duke besuar se ata nuk kishin asgjë më shumë për t'u frikësuar, u munduan të rrokullisin prapa shtetin e mirëqënies, duke shkaktuar pabarazi e cila u rrit me shpejtësi. Kjo ishte e tolerueshme për aq kohë sa pabarazia e përgjithshme u zgjerua, por kriza financiare globale përfundoi në vitin 2008 .

Së dyti, gjatë 15 viteve të fundit, qindra miliona vende të punës janë zhvendosur në Azi, e cila ofroi punësim shumë profitabil. Perëndimi, në mënyrë euforike nga fitorja e tij mbi komunizmin dhe rritja e ngadalshme ekonomike, ka dështuar të zbatojë reformat e nevojshme strukturore (Gjermania dhe Suedia bëjnë përjashtime të rralla). Në vend të kësaj, prosperiteti perëndimor mbështetet gjithnjë e më shumë në borxhe.

Por kriza ekonomike e ka bërë të pamundur për të mbajtur një jetë të mirë për paratë e huazuara. Amerikanët dhe evropianët kanë filluar të kuptojnë se as ata, as fëmijët e tyre, nuk mund të supozojnë se ata do të bëhen të pasur me kalimin e kohës.

Qeveritë tani përballen me detyrën e vështirë të zbatimit të reformave që do të godasin shumicën e votuesve. Në ndërkohë, minoriteti që ka përfituar financiarisht gjatë dy dekadave të fundit nuk ka gjasa të heqë dorë nga avantazhet e tij pa luftë.

E gjithë kjo nuk mund të dështojë, por për të dobësuar demokracinë perëndimore në vende si Rusia, ku, ndryshe nga Perëndimi ose në një masë të madhe në botën arabe, ata që kanë organizuar demonstratat masive kundër qeverisë i përkasin elitës së fortë ekonomike. Lëvizja e tyre i takon reformës politike, duke kërkuar më shumë liri dhe llogaridhënie nga ana e qeverisë, nuk i përket protestës sociale, të paktën jo ende.

Disa vjet më parë, ishte në modë që të shqetësoheshin për sfidën që stili i kapitalizimit autoritar (për shembull, në Kinë, Singapor, Malajzi apo Rusa) paraqiteshin në kapitalizmin perëndimor demokratik. Sot, problemi nuk është vetëm ekonomik.

Modeli i kapitalizmit perëndimor i një shoqërie të bazuar në pasuri univerzale dhe demokraci liberale duket gjithnjë e më i paefektshëm në krahasim me konkurrencën. Klasat e vendeve të mesme autoritare mund të shtyjnë udhëheqësit e tyre në drejtim të demokracisë më të madhe, si në Rusi, por demokracitë perëndimore si duket do të bëhen më autoritare.

Në të vërtetë, duke bërë një krahasim ndaj standardeve të sotme, Charles de Gaulle, Winston Churchill dhe Dwight Eisenhower ishin krerë relativisht autoritarë. Perëndimi do të duhet të ri-miratojë një qasje të tillë, ose ekziston rreziku i humbjes nga globalizmi i saj ultra i djathtë dhe i majtë i forcave politike për të konsoliduar pozitat e tyre dhe klasat e mesme kanë filluar të shpërndahen.

Ne duhet të gjejmë mënyra për të parandaluar polarizimin politik që kishte filluar të rritet në sistemet totalitare, komuniste dhe fashiste, në shekullin e 20. Për fat të mirë, kjo është e mundur. Komunizmi dhe fashizmi kishin lindur nga mori rrënjësh në shoqëritë e demoralizuara nga lufta, e cila është edhe arsyeja pse të gjithë duhet të ndërmarrin tani hapa për të parandaluar shpërthimin e luftës.

Kjo po bëhet veçanërisht e rëndësishme sot, ku era e luftës varet mbi Iranin. Izraeli, i cili po përballet me një rritje të ndjenjës armiqësore midis fqinjëve të saj në prag të trazirave të tyre "demokratike", nuk është vetëm ai pala e interesuar. Shumë njerëz në vendet e përparuara dhe madje edhe disa ne Rusi, shohin gjithnjë e më shumë përkrahës të një lufte me Iranin, përkundër, ose ndoshta për shkak që kanë nevojë për të adresuar krizën e vazhdueshme globale ekonomike dhe dështimin e qeverisjes ndërkombëtare.

Në të njëjtën kohë, mundësitë e mëdha kthehen në kohë me ndikim të gjerë ndryshimi. Miliarda njerëz në Azi kanë sfiduar veten nga varfëria. Tregjet e reja dhe sferat për të aplikuar intelektin e njeriut, edukimin dhe talentet janë duke u shfaqur vazhdimisht. Qendrat e botës së energjisë kanë filluar të kundërpeshojnë njëri-tjetrin, duke minuar ambiciet hegjemoniste dhe paqsqyrimin e një jostabiliteti krijues të bazuar në një multipolaritet të vërtetë, me njerëz duke fituar liri më të mëdha për të përcaktuar fatin e tyre në arenën globale.

Paradoksalisht, ndryshimet e sotme globale dhe sfidat ofrojnë potencial për bashkëjetesë paqësore dhe konflikt të dhunshëm. Nëse për fat të mirë apo jo, kjo varet nga ne, vetëm për të përcaktuar se cila do të jetë ajo e ardhme.

RSS per kategorine Lajme Shfletuesi i Kur'anit

  • RSS per kategorine Lajme