Asgje nuk eshte me e rendsishme per ta kuptuar fazen e tanishme te marredhenjeve ne mes te islamit dhe perendimit se sa periudha e kolonijalizmit te botes islame.Gjate kesaj perreiudhe, perendimi per here te pare ne histori,takioi islamin dhe muslimanet ne Dareul-islam ne situaten kur e kishte dominimin e pa diskutushem material.Kete periudhe e percjellin zhvillimet e caktuara shkencore,teknologjike te perendimit I cili zhvillim u perdor qe ti roberoi teritoret e medha dhe njererzit, te cilet asnjehere nuk kishin jetuar ne kushte te ketilla degfraduese.Mirpor,rrenjet e ketij zhvillimi jane ne renesancen evropjane,e ci9la kishte hapur teritore tge medha pere paraqitjen e civilizimit I cili dominoi mbi boten tjeter ne shekujt vijues.Lulzimi I fundit I civilizimit islam,I cili I paraprtiu koilonijalizmit,vie ne kundershtim me paraqitjen e shpirrtit te ri evropjan,por nukj kishte kontakt ne mes te kertyre dy civilizimeve,me prejashtim te disa udhepershrimeve te cilat askush ne evrope nuk I trajtonte serfiozisht.
Gjate periudhes kolonijaliste , shteti islam perjetoi transformime themelore,e kete e bene me ndrrimin e institucionene te ture themelkore ,modelet,ideologjite e ne te shumten e rasteve edhe ne rrafshin gjuhesor.Duke e percjelle okupimin,asimilimin ose aneksimin,shoqerite e kolonizuara u bene lende e sundimit te terorit.U zhduken familjet e vjetra dhe u formuan te rejat,personalitetet udheheqese o mbyten ose u perzun nga vendi I tyre,njerezit e pasur dhe me autoriotet u bene mjete te sulmit dhe terorit te posaqem.Insdtitucionet egzistuese zhduken , e ne te shyumten e rasteve u zhduken edhe ne kuptimin fizik.
Transformimi I parë dhe me I rendesishme ishte ishte transformimi politik, shoqërite muslimane gjatë tërë historis së tyre kane funksionuar si bashkësi e madhe. Ky concept I bashkësis (ymmetit ) I ka tejkaluar barierat nacionale fisnore dhe regjionale dhe ka fuksionuar si një system themelor operativ , I cili ka sigurar orientimin e përbashkët shpirtëror dhe idologjik . Me këtë nuk po themi se disa shtete ose preandori se nuk kanë funksionuar si njësi të pavarura administrative dhe politike në kohë të caktuar , ose këto shtete nuk kanë p[asur rivalitet njëra ndaj tjetrës . Është mirë të theksohet se idea transnacionale e bashkësis muslimane si një njësi e vetme ka ndryshuar njësitë regjionale .Istitucioni I hilafetit Ishte symbol I këtij koncepti .Qytetet si meka dhe medinja respektoheshin nga të gjith muslimanët anemban botës.Kanë eksituar edhe qendrat arsimore të cilat ishin të hapura për të gjith muslimanët dhe ne të vinin dijetar nga e tërë bota muslimane . Edhe kjo mënyrë e interaksionit e ka shtuar ndjenjën transnacionale të ymmetit . Kur këta dijetar janë kthyer ne vendin e tyre ishin pajisur me dituri të cilën e futnin në përdorim për zhvillimin e vendit të tyre. Gjithashtu këto qendra kishin edhe forumet e përbashkëta për zgjidhjen e qështjeve që kanë të bëjnë me tërë bashkësin .Përveq kësaj , rrugët regtare që I shfrytëzonin muslimanët ishin të hapura për karavanët e të gjitha vendeve , e njëherit egzistonte lidhja emuslimaneve që jetonin në vendet të ndryshme .
Gjatë erës se kolenealizmit ky concept I ymmetit ndrohet me një sistem tjetër operativ I cili kishte prejardhje perendimore. Ky koncept I ri ishte ncaionalizmi I cili e forcoi iden e shtetit si baze themelore e njësis politike , dhe I kufizuar me kufij konkret . Ky ndryshim ishte dic më tepër nga formulimi I thjesht I këtyre dy koncepteve ; ky koncept , në të vërtetë kishte pasoja të rënda për botën muslimane . Shpirti nacionalist bazohet në bazë të kulturës dhe linguistikës .Në perendim ky koncept ka formuar shtete të ndryshme politike të vilat në të shumtën e rasteve janë definuar në bazë të gjuhës , kulturës dhe kufijve gjeografik .Këto vende kërkonin nga qytetarët lojalitet ndaj shtetit në emër të pariotizmit . psh Obligimi themelor I rusve definohet si lojaliteti I Rusis, I Gjermanve si lojalitet I gjermanis. Në anën tjetër , Islami nuk pranon asnjë fragmentacioni të gjinis njerëzore në bazë të kuturës dhe gjuhës . Praqitja e nacionalizmit në botën islame gjatë kohës së kolonializmit është I pari në historin muslimane I cili ka shkatuar idenë që ndau imetin në baza nacionale dhe gjeografike – ndarje nga e cila edhe sot bota islame vuan. Nacionalizmi bëri shumë shumë shtete në botën muslimane dhe formoi kombet dhe shtetin jashtë asaj që ishte bashkësia e besimtarëvë , duke I ndar siq ka ndodhur edhe në lufrat ndërmjet veti.
Ndryshimi tjetër I cili ka ndikuar shumë në botën islame ishtë pozicioni I gjuhës arabe .Duke pasur parasysh se gjuha e Kur’anit është gjuha arabe e ka arritur statusin lingua franca në boten islame. Në vendet ku gjuha arabe nuk flitej , ajo mësohej në baze të niveleve të arsimimit ashtu siq e mësonin edhe ata të cilët e vazhdonin arsimimin e tyre në shkalla më të larta . Kjo gjuhë ishtë e përbashkët dhe mjeti kryesor I kumunikimit në botën islame .Kështuqë ishte e mundshme që , psh muslimani nga india të kumunikoj me partnnerin e tij nga egjipti ose studentët që studionin gjuhën e cila për ta nuk ishte e njohur të formonin terminologji , metafora dhe parabolla të përbashkëta .Në këtë mënyrë diturit dhe urtësit e vjetra janë ruajtur në këtë gjuhë për të gjitha gjeneracionet dhe pqr të gjitha vendet .Pushtuesit kolonialist e ndrruan gjuhën arabe me gjuhën e tyre dhe për një kohë të shkurtër , në vendëet ku gjuha arabe nuk ishte gjuhëë popullore ajo u bë gjuhë e huaj .Ky ndryshim ka shaktuar dy pasoja : e ka shkatëruar mjetin e kumunikimit në mes të bashkësive muslimane të ndryshme dhë në ato vende ku gjuha arabe nuk ishtë gjuhë e folur e atij populli ka ardhur deri te ajo që Kurani dhe diturai tradicionale të jenë të pa arritshme edhe për shoqërinë e arsimuar. Kështu që të ndarë nga gjuha e shpalljes hyjnore muslimanët kanë vepruar pa mburoj nga idologjia perendimore .
Ndryshimi I tretë I rëndësishëm në shoqërit e kolonializuara ishte edhe ndryshimi I sistemit trdicional të arsimit me prurjen e sistemi perendimor të arsimit . Principi themelor në shoqërin muslimane ishte njësia e zotit (Teuhidi) dhe nënshtrimit ndaj vullnetit të zotit ; arsimi ishte një prej mënyrave të njohjes së atributeve hyjnore , Kuranit , synetit , shkecat që kanë të bëjnë me kosmosin rregullimi I kosmosit dhe ritmi I tij , funksionimi psikologjik I trupave dhe kuptimi I shumë gjërave të tjera të quditshme të botës së krijuar . Qshtja e besimit e cila e paraqet esencën e mësimit islam ishte e programuar në sistemin dhe programet arsimore . Universin e ka krijuar I gjithfuqishmi Zot , ai mvaret nga vullneti I zotit ; është krijuar për një qëllim ;dhe e ka fundin e vet në ditën e kjametit . Këto besime ishin të pa diskutueshme dhe bazë e të gjitha aktiviteteve . Dituria është arritur në mënyrën që e ka kërkuar periudha e mësimit, dashuria dhe nderimi ndaj mësuesit nuk ishte qëllim nga vetvetja , por ishte mjet për mësim . Dituritë nuk ishin te lidhura për dobite material të kësaj bote aq më pak me punët që kishin të bënin me sistemin administrative .Individi ka mësuar se e ka obligim (ferida ) dhe për atë që ta kuptoj perioden e kësaj bote dhe universit . Pas kolonializmit u bënë ndryshime me pasoja të mëdha ky system I mësimit u ndërrua me sitemin perendimor të arsimit , I cili është zhvilluar nga shpirti I meëndimit të lirë dhe hulumtimet në të cilin asgjë nuk është marrë si e gatshme .Universumin ndoshta e ka rkijuar zoti ose është krijuar nga vetvetja . Janë trajtuar njejte nga Charls Darvini ose baballaret krishtar , nërsa funksionimi I arsimit është bazuar në pregaitjen e studentëve për zbulimet e reja të cilat domosdoshmërisht nuk janë bazuar në mësimet fetare . Ky sistem ishte I lidhur për aftësimint dhe kualifikim e njerëzve për punë në sistemin e ri administrative .Me futjen e këtij sitëmi në shoqerite muslimane është atakuar besimi themelor dhe është formuar gjeneracioni I grave dhe burrave të arsimuar që kishin pak dituri dhe më pak besim në besimin e tyre . Ata I shërbenin sistemit administrativ si administrator të rendit të dytë në dobi të implementimi të rendit të vjetër kolonialist . Ky system ende është operativ në botën islame dhe ende arsimon burra dhe gra të cilët qëllimin e arsimimit të tyre e shohin si mjet për pasurim .
Ndryshimi I katërt I rëndesishëm është marrja shembull nga sistemi politik perendimor në shoqërit e kolonializuara .Këtë system perendimor e ndërroi sitemi dinastik I cili ishte i zhveshur nga qfardo qoftë baze të pamvarur të mësimeve islame .
Koha e prendorive të mëdha në të cilën sundonin famlijet e caktuara ,iu erdhi fundi , ndërs a shoqërit muslimane hynë në evulucionin e sitemit të ri. Me aplikimin e sitemit të ri perendimor u bë I mundur ky evulucion , e kur shoqërit muslimane u liruan nga zgjedha kolonialiste ata u detyruan që të fillojnë një proces të ri I cili vazhdon edhe sot .
A ËSHTË KONFLIKIT I PA EVITUESHËM?
Në gjysëne shekullit XX I është dukur perendimit islami si I margjinalizuar . Në skenën ndërkombtare perendimi dominon aq shumë , sa që sipas fjalëve të Murad Hoffman se është vetëm qështje kohe kur kultura perendimore do te kthehtet “ në formë obligative” (Theodore Vonlane) për kulturën botërore duke I nënshtruar të gjitha kulturat e tjera .Prej seulit e deri në Sohoa njeriu I ardhmëris do të mbante gjinse do të hajë hamburgera do të pijë koka kola do të tymos mallboro do të flas anglisht dhe do ta shiqoj CNN do të jetoj në banesat në sitilin e shtëpis të një shteti demokratik dhe mesiguri patjetër do të ishte antar I kishësa katulike 2.
Mirëpo këto parashikime u treguan të gabuara ; perendimi u zgjua dhe e gjeti islamin dhe muslimanët para pragut të shtëpise së tyre . Kjo situatë për shkaqe shumë të qarta , I hidhëroj ata të cilët mendonin vetëm në kategorin e fuqise së tyre ushtarake ,e cila iu duk se ishte “ posaqërisht shumë superiore mbi cdo fuqi ushtarake tjetër botrore “ 3.Kur shoqërit muslimane , në vend që ti ndjekin hapat e perendimit filluan ti ringjallin lëvizjet e tyre reformatore . Prendimi nuk ishte I gatshëm që këtë ta shiqoj si vazhdim I procesit të mbrendshëm të evulucionit të këtyre shoqërive - provese të cilat pa pritur erdhën deri te fundi I kolonalizmit të tyre .
Në këtë situatë pytja më e rëndësishmë për te dya palët ishte se a do të jetë konflikti I pa evitueshëm ?
Mardhënjet në mes islamit dhe perendimit tash po kalonin në një fazë tjetër kritike . Perioda e tashme kritike dallon nga periodat tjera sepse kjo periode e tanishme ka karakter global .Përparimi teknologjik I të dy anëve sy në sy ballafaqohen me idete e ndryshme të përditshme .
Në krahasim me periodat e mëparshme të definuara , faza e tanishme është në një process dukshëm më të komlikuar . Fuqite të cilat tash e definojn dhe i riformulojn këto mardhënje shtrihen nga interest ndërkombtare multinacionale ekonomike , e deri te politikat lokale të qyteteve amerikane. Faktorët kritik të prcepcioneve dominante nga të dy anët kërkojnë kuptim më të thellë të evulucionit objektiv .
Prezenca e një numri të madh të popullacionit musliman në perendim – është fenomen unikat të cilin islami I gjallë e ka sjellë në hapsirën e gjerë të perendimit për herë të parë në histori. Prej fundit të sundimit kolonial emigrimet dhe konverzimet kanë sjellur një popullacion të dukshëm në shtetet e bashkuara ttë amerikës dhe vendet tjera evropiane . Nga kjo nuk është e panatyrshme të shihen gjeneratat e dyta dhe të treta të muslimanëve të cilët jetojnë ne britani , gjermani dhe francë. Pra prezenca muslimanëve në perendim ka ndikuar shmë në mardhënjet në mes lindjes dhe perendimit . Xhamiat ,shkollat islame , mishi hallall , festivalet islame dhe ritualet islame janë të përditshme në botën perendimore .
Prezenca e muslimanëve në evropë e formon edhe botkuptimin e gjerë mbi islamin , por edhe rritja e demografike e muslimanëve gjithashtu e gjeneron fobine duke I ringjallur disa frika të moqme në kuptim të kërcnimit nga islami. Kjo frikë jo vetëm qe tregohet nëpërmjet mjeteve të informimit por edhe nëpërmjet publikacioneve të arsyeshme , ku njeriu nuk do ta priste një retorik të tillë . Titujt siq janë ;muslimanët po vijnë muslimanët po vijnë ; Rritja e islamit po e vërshon evropën !4 , Dhe lufta e shenjët është rruga jonë 5 , reflektojnë rrënjë të thella të paranojës rreth islamit . Dokumentari se cfarë është xhihadi në amerikë 6, që është dhënë në telivizonin publiik ( PBS) me 21.10.1994 I cili ka shfrytëzuar teknologjin më moderne që të depërtoj në ndërdijen e shikuesve të vet për tja u skalit porosite e dëshiruara , është një shenjë e livizjes së rrezikshme I cili veq ka filluar të prodhoj sulme të rrëzikshme nëpër xhamia dhe qendra islame në SHBA dhe evrope. 7
Sekuenca fillestare e këtij filmi xhihadi në amerikë filloin më këngën në gjuhën arabe që fjala xhihad gjëja se është kthyer në xhihadin në amerikë , e në videoklipet e tyre lutja e muslimanëve (namazi) është paraqitur bashk me skenat e dhunës . Ky dhe incidentet e tjera të ndërsjella I kanë detyruar intelektualët musliman që të frikësohen sepse “diskriminimi , frika dhe kompleksi I superioritetit mund të kthehen në dhunë kundër muslimanëve për cdo ditë – ashtu edhe siq ndodhi p.sh me 28 mars 1985 kur koktelet e molotiovit u hudhën në xhaminë dhe qendrën islame në Mynhen të Gjermanis, ngjarjet tragjike në Kosovë , Bosnje dhe Qeqeni ende janë të freskëta që të na kujtojnë se si është halli I muslimanëve në perendim. Me prejashtim të disa efekteve pozitive në perendim edne doiminojnë tabut e vjetra kundër muslimanëve , ndoshta me më shumë zjarr se sa më herët . Kjo na sqaron faktin se pse mediat perendimore nguten që cdoi incident terrorist tja etiketojnë fundamentalizmit islam .Ky opsesion lidhur me zgjurjen e islamit nuk paraqet ndonjë shenjë të mirë për ardhmërin e mardhënieve në mes islamit dhe perendimit . Menxi kalon një ditë dhe që nuk dëgjohet për ndonjë incident I cili nuk lidhet më këtë kampanjë të keqpërdorimit të islamit . Shtyllat e librave janë të mbushura me shkrime rreth islamit dhe Pejgamberit a.s , e në kohët e fundit gjthnjë e më shumë fjalët dhe simbolet të cilat janë të shenjëta për muslimanët paraqiten në mallin e përditshëm tregëtar p.sh ( simboli I ngjajshëm me fjalën Allah në këpucët që I prodhoin Nike ) . Kjo propagandë negative ka prodhuar gjeneracione të rinis militare në perendim e cila involvohet në incidentet e përdhosjes së xhamijave nëpër evropë dhe SHBA .Vetëm gjatë luftës të Gjirit me 1991 me qindra mijëra njerëz të SHBA-së ishin para Tv duke shikuar CNN I cili ipte skena të ngjajshme me ato të cilat njerëzit I kishin parë ne video lojëra – vrasje të cilat menxi zgjojnë qfardo keqardhje njerëzore , por kjo në të vërtetë vetëm propagandonte mitin amerikan “djemt e mirë I vrasin djemt e këqinj”.Kjo atmosferë e pa ndjenja dhe jo humanitare është një fryt I pjekur për dhunë me të madhe . Edhe pse kanë ardhur kohëra të barazimit të të drjetave njerëzore dhe liritë e shprehura në evropë dhe SHBA muslimanët janë pre e diskriminimit instuticional .
“Në evropën perendimore mund të gjenden me qindra mesxhide në banesat ose ndërtesat industrial të zbrazëta” thekson Murat Hoffmani në shënimet e tija në librin islami 2000, por kur muslimanët tentojnë xhaminë e vërtetë , pason lufta e vërtetë – qoftë kjo në Lion ose në Esen .Për habi për pushtetin lokal oxhaqet e fabrikave janë më estetike se sa minarja në stilin turk. Dikush bile edhe thot se xhamijat nuk I përshtaten peisazhit të evropës qendrore . (A sishte edhe zhduja sistematike e xhamijave në bosnje nag ky shkak estetik . Muslimanët pa tjetër duhet të bëjnë kontratë për cdo metër të gjatësië së minareve të tyre dhe cfarë absurdi bile edhe premtojnë se muezint nuk do ti shfrytëzojnë për të mos e prishur qetësin . E kjo është në kundërshtim me faktin se këmbanat e kishave mund të bien në cdo moment bile edhe në orët e hershme .
Duke marrë këto dhe shumë trende të jera parasysh konflikti është I pa evitueshëm . Në një anë kjo është arroganca e cila I sheh muslimanët si dhunë dhe më shiqim konservativ ; I sheh si qenie iracionale dhe të pa sukseshme me ritual dhe tradita të gabuara dhe që janë të huaja për kohën bashkohore – kjo është arrogancë e cila e pengon shiqimin ka burimet e problemit me të cilat ballafaqohet gjinia bashkohore njerëzore e cili përqafon cdo gjë por jo vetëm nevojën e lindur njerëzore që ta njoh krijuesin e vet . Në anën tjetër egziston edhe rritja e popullacionit të cilën perendimi e shikon si rrezik I egzistencës së tyre . Pra në një anë egzistojnë personat paranoik në raport në rritjen e muslimanëve në shtetet e tyre si dhe në raport me trendin global të ringjalljes se islamit në botë . Individët e këtill kanë filluar të shpikin strategjinë e konfrontimit me muslimanët në vend dhe në tokat muslimane .
Dhe në anën tjetër e kemi edhe rritjen e militarizimit I cili I humb shpresat të proceseve paqësore të pajtimit me perendimin dhe I cili nxit në ngritjen e armëve .Në një anë tjetër egzistojnë edhe komandantët të cilët e kanë filluar planin e vendosjes së unazës rreth tokave muslimane për të parandaluar përhapjen e muslimanëve në botë.Në të njejtin nivel por në anën tjetër egzisojnë vetëvraësit bombash të cilët I japin jetërat e tyre për shpërblim në botën tjetër . Në një anë egziston fatalizmi , letargjia ,shiqimi I tejkaluar në humbjen e famës dhe opsesionet e tepruara për atë anë , ndërsa në anën tjetër ëshë në mes opsesioni për këtu dhe tash e plotësisht e nënqmon atë anë .
CKA DUHET TË BËJMË ?
Rritja e interesimit për siguri dhe paqe e ka sjellë një element të reflektimit logjik në barazimin e islamit dhe perendimit , si në botën muslimane ashtu edhe në perendim .Disa inciativa nga të dy palët kanë filluar të formojnë qarqe nga të cilat del mardhënia e pjekur në mes muslimanëve dhe perendimit. Deri sa senzacioni ende më tej sundon në mediat popullore ,numri I studimeve serioze mbi islamin dhe muslimanët të shkruara në perendim nuk jep paragjykime të shtrembëruara të cilat ishin në oborrin oriental . Ksajë duhet shtuar edhe egzistimi I shumë muslimanëve evropian dhe amerikan , si dhe të atyre të cilët kanë një kuptim të menqur në kuptimin e botkuptimit islam , e të cilët shkruajn mbi islamin në gjuhët perendimore që ta kuptojnë më lehtë lexuesit 10.Natyrisht këto lloje të veprave veq sa kanë filluar dhe akoma janë larg nga ajo që të arrijnë sukses që të përmirsojnë imazhin mbi islamin dhe muslimanëve e cila është akumuluar për shumë shekuj.Mirëpo, rryma kryesore akademike ne perendim akoma është nën ndikimin e misionarizmit të maskuar në erudicionin e orientalizmit evropian, preciziteti shkencor I së cilës është që ti dështoj fuqitë e islamit të gjallë në studimet shkencore .
Orientalizmi11 I Edvard Said it pjesërisht parashtron kësi tentime . Nuk është bërë aparatura kritike nga shkenctarët siq janë Ignas Gollziher dhe Sir Hamilton Gibb , edhe pse në kuptimin shkencor egziston shumë qka nga kjo që është e dobishme në hulumtimet që I ka bërë një numër I orientalistëve si Carl Brocenman ,Heinz Halm ,Alfred Von Kremer dhe Henry Corbin .Por ata që hulumtojnë për të vërtetën këto hulumtime të palidhura nuk ndihmojnë në zbardhjen e islamit të vërtetë . Ky prerogrativ edhe më tutje mbetet në duart e atyre që kanë një praktikë personale të zbardhjes e cila iu dhuron aftësinë e dallimit të rrugës së vërtet dhe asaj të rrejshme .
Nga këndvështrimi islam , pengesa më e madhe e kuptimit të islamit në perendimin bashkohor është kuptimi islam I Zotit . A mundet religjioni - cilido qoftë të ketë vend në shoqëri e cila e ka desakralizuar Zotin ?! Po kjo është kontradiktë e perendimit modern : derisa mundohet ta mban qëndrimin jo religjioz ajo thellë mbetet e rrënjosur në reitet krishtere , të cilët vështir se mundet të bëjnë diqka me pejgamberin e zotit duke synuar me virgjëreshën Maria paqja qoftë mbi të .
Mirëpo , vëmendja jonë është përqendruar nga ata të cilët kuptojnë së egziston diqka shumë më tepër në jetë se sa që ofron bota material . Egziston nevoja për hapjen e rrugëve kah islami për ata që kërkojnë të vërtetën.
Banori perendimor me arsimim mesatar në kërkim te mësimit të islamit burimor akoma është në pamundësi që të ketë qasje kah burimet të cilët atij I flasin mbi islamin dhe tërsinë e tij . shumë sish duke tentuar që të shkojnë dretjpërsedrejti në kuran edhe pas luftës me këtë apo atë përkthim , kthehen me duar bosh. Mosuksesi I tyre që të shfrytëzojnë librin pason së Kur’ni nuk kumunikon me zemrën që nuk e pranon atë 12.Gjithashtu , para tyre janë të hapura disa rrugë që i qojnë të pejgamberi a.s . Shumica e biografive të pejgamberit a.s që I kanë shkruar muslimanët paramendojn që të jenë të kuptueshëm nga ana e lexuesve që në këtë rast nuk është . Aderimin që e kanë muslimanët ndaj pejgamberit a.s është pengesa e parë që has lexuesi perendimor I cili jeton në një shoqëri e cila thejshtë I ka harruar gjërat e tilla .
Tash është e nevojshme mundimi I madh në shkencat Kuranore (Ulumu el Kuran), mundim I cili do tju ndihmonte lexuesit perendimor të kuranit që ta shfrytëzoj librin hyjnor .Një mundim I këtillë do ti këtë parasysh kushtet valiruse në perendim ,huqet intelektuale të preceptimit të lexuesit , si dhe rrethanat e tyre moralo shoqërore . Gjithashtu duhet të hapen edhe rrugë të tjera të qasjes së jetës dhe veprës se Pejgamberit a.s .
Kemi edhe punë që duhet të punohet me qëllim të qrrenjosjes të paragjykimeve ndaj islamit të cilat e pengojnë cdo qasje serioze të perendimorit në kuptimin e religjionit të ¼ së popullsis botërore.Nuk janë adekuate përgjegjet e muslimanëve në pytjet rreth poligamis, statusit të grave, terrorizmit dhe pyetjeve të tjera .Nuk ka nevoj për literaturë apologetike , aq karakteristike që është e rrethuar me kompleksin e inferioritetit . Në vend të kësaj , është e nevojshme diskursi shkecor mbi këto qështje nga muslimanët e arsimuar mirë në gjuhë të cilën perendimorët bashkohor do ta kuptonin .
Islami paraqet fenë për të gjithë njerëzit dhe për të gjhitha kohërat . Kështuqë Allahu në të ka përfshirë feksibilitet të mjaftueshëm kështuqë njeriu që jeton në Alask mund ta praktikoj lehtë islamin sikurse arabi në shkretëtir .Është I nevojshëm xhihadi në shpirtin e shekujve luftarak , kur dijetarët musliman u ballafaquan me detyrën e rëndësishme të sqarimit të religjionit si janë ish Sindu ,Hindusi ,zjarrputisti ose horosanliut .Kur dijetarët musliman duke debatuar mbi qështjet që kanë të bëjnë mbi anën e kthyrjes në namaz me cka do të ballafaqohej gjinia njerëzore në të ardhmen , ata me këtë veq I kanë hapur dyert e ixhtihadit I cili iu mundëson dhënien e përgjegjeve në pyetjet që më shumë kanë të bëjnë me problemet momentale të kohëve të namazit ku djelli nuk lind për gjashtë muaj .13. Ky është ixhtihadi I cili është në gjendje që të tregojë rezultate pozitive më mirëkuptimin më të mirë në mes muslimanëve dhe perendimorëve .
Egziston edhe nevoja urgjente për formimin e instuticioneve në të dy anët në perendim dhe në botën muslimane , të cilat do të kishin dijetar të religjionit , shkectar të shkencave natyrore e shoqërore , njerëz të aftë në shkencat humanitare , në art dhe arkitekturë, ekspert të kompjuterëve , eksperta në teknologjin e informacionit dhe shkencave të tjera .Instutucionet e tilla do të formonin gjeneracionin e shkenctarëve që do të ishin të aftë të ballafaqohen me qështjet të cilat do të shkaktonin incidente në shekullin e ardhshëm në mes muslimanëve dhe perendimit dhe të ndihmojnë që kjo të parandalohet .
Shfletuesi i Kur'anit
Lajme