
Bota karakterizohet nga një mjedis i paqëndrueshëm dhe dinamik, e ardhmja e pasigurt dhe e paparashikueshme, kërkesa komplekse për jetë dhe kushtet e paqarta të jetës, të gjitha këto kanë prishur cilësinë e jetës individuale dhe të komunitetit. Në shumë vende, njerëzit po përjetojnë kohë të vështira, shumë prej tyre kanë vështirësi në përmbushjen e nevojave të tyre; dhe janë të ekspozuar ndaj kërkesave të ndryshme sfiduese. Në vendet e punës, ka prova në rritje se si përmbajtja ashtu edhe konteksti i punës kanë ndikuar në ekuilibrin punë-jetë; ose të çojë në probleme të shëndetit mendor midis punonjësve.
Ekzistojnë çështje specifike dhe përkatëse të shëndetit mendor që ndodhin në nivele individuale dhe institucionale. Të dyja janë të ndërlidhura. Në nivel individual, ka një spektër të gjerë çështjesh të shëndetit mendor që hasin punonjësit, që i atribuohen kërkesave të tyre sfiduese për punë; marrëdhënie problematike me eprorët, kolegët, klientët; ose të jetosh me njerëz/anëtarë të familjes që janë problematikë ose me probleme. Në fakt, shumë prej tyre raportuan ulje në cilësinë e performancës së detyrës dhe kënaqësisë në punë. Në nivel institucional, ka pasur kërkesa ose pritshmëri të ndryshme nga nivele të ndryshme të palëve të interesuara, që i atribuohen efektit të ndërkombëtarizimit, faktorëve gjeopolitikë, avancimit teknologjik, situatës financiare, çmimit të mallrave ose energjisë, stilit të përgjithshëm të jetesës, migrimit, kulturës së punës, ndryshimeve klimatike, burimet e pakta, politikat e qeverisë, si dhe pandemitë.
Faktorët gjithnjë e më sfidues dhe kërkesat e ndryshme për punë do të ndikonin në ekuilibrin e punës së punonjësve, sepse ato çojnë në mospërputhje midis kërkesave të punës dhe kompetencave të punonjësve. Ndërsa praktikat e mira të punës ose rezultati i dëshiruar i punës janë fokus i rëndësishëm në organizatë, është gjithashtu e domosdoshme që t'i kushtohet vëmendja e duhur nga menaxhmenti i vendit të punës për të siguruar që punonjësit të kenë një masë të mirë gatishmërie për t'u marrë ose për t'u përballur me ndryshimet, sfidat dhe kërkesat. Kjo është thelbësore për të ushqyer një nivel të mirë të shëndetit mendor dhe mirëqenies mes tyre.
Për t'u mundësuar punonjësve që të kenë një nivel të mirë të shëndetit mendor dhe mirëqenies, është me vend që organizata të përfitojë nga një ekosistem i mirë i vendit të punës i cili lehtëson kryerjen e detyrave, punonjësit e skelës që duhet të merren me detyra të rënda dhe t'u ofrojë atyre mbështetjen e nevojshme. Është e rëndësishme të theksohet se njerëz të ndryshëm kanë nevoja të ndryshme për lehtësim, skelë dhe mbështetje kur bëhet fjalë për t'u marrë me punë sfiduese. Është gjithashtu e rëndësishme që menaxhmenti të shmangë keqkomunikimin me punonjësit, duke reduktuar kështu perceptimin negativ midis punonjësve, ose duke shkaktuar kushte stresuese mes tyre. Përndryshe, ata mund të përballen me një nivel të përkeqësuar të mirëqenies dhe shëndetit mendor.
Nisma për adresimin e problemeve të shëndetit mendor në vendin e punës duhet të fillojë me zhvillimin e një politike specifike e cila përcakton pozicionin e agjendës së shëndetit mendor në vendin e punës; dhe ekosistem për të ushqyer një nivel të mirë të shëndetit mendor në organizatë. Ndërhyrjet për të reduktuar shkaqet e çështjeve të shëndetit mendor duhet të përfshijnë një proces holistik të menaxhimit të organizatës, duke përfshirë zgjedhjen e kujdesshme të personelit, programet e trajnimit, hartimin e punës, sistemin e shpërblimit dhe të gjitha aspektet që kanë të bëjnë me përshkrimin e punës së punonjësve dhe kompetencat e tyre për të përmbushur punën e tyre.
Në lidhje me tejkalimin e ndikimeve negative të çështjeve të shëndetit mendor, menaxhimi i vendit të punës duhet të identifikojë natyrën dhe shkaqet e problemeve të shëndetit mendor; dhe nga ana tjetër të hartojë ndërhyrje për të reduktuar shkaqet, për të minimizuar prevalencën dhe për të kapërcyer ndikimet negative të çështjeve të shëndetit mendor midis punonjësve. Ata gjithashtu mund të prezantojnë programin e ndihmës së punonjësve (EAP) në organizatën e tyre ose t'i referojnë punonjësit e tyre në shërbimet e jashtme të shëndetit mendor të qasshëm. Ka një spektër të gjerë shërbimesh të lidhura me shëndetin mendor që përfitohen nga agjenci të ndryshme qeveritare, organizata private ose organizata joqeveritare për t'u marrë me individët që hasin ose jetojnë me probleme të shëndetit mendor.
Si përfundim, profesionistët e shëndetit mendor kanë përgjegjësitë për të filluar, projektuar ndërhyrje, mbështetur ose bashkuar përpjekjet për të ndihmuar me maturi individët në përgjigjen ndaj situatave stresuese të jetës. Profesionistët e disiplinave të lidhura me shëndetin mendor duhet të bashkojnë forcën në zhvillimin e punonjësve elastikë dhe, nga ana tjetër, komunitetit, në mënyrë që ata të jenë në gjendje të menaxhojnë mjedisin gjithnjë e më sfidues dhe të lulëzojnë në të ardhmen. Duhet të krijohet një grup deklaratash politikash për të udhëhequr iniciativat që ushqejnë shëndetin mendor midis punonjësve. Një angazhim i koordinuar ndërmjet agjencive të ndryshme për të zhvilluar, zbatuar, lehtësuar programet e ndërhyrjes në shëndetin mendor është i domosdoshëm për të siguruar individë të shëndetshëm fizikisht dhe psikologjikisht në vendet e punës si dhe në shoqëri.
Përktheu[2]:
N. Ibrahimi
[1] Shukran Abdul Rahman është profesor i asociuar në Departamentin e Psikologjisë, Universiteti Ndërkombëtar Islam, Kuala Lumpur, Malajzi.
[2] Shukran Abd Rahman, Mental Health at Workplace, në: https://www.islamicity.org/63891/mental-health-at-workplace/.