
A mund të përdorin shkollat ??islame modelin Montessori për të ndihmuar në vendosjen e një themeli më të fortë të të mësuarit? Shumica e emigrantëve muslimanë kanë qenë profesionistë, dhe gjatë ndërtimit të vendeve të për ibadet dhe institucioneve sociale, ata u përqendruan edhe në shkollat ??për të dhënë edukim fetar.
Muslimanët afrikano-amerikanë kishin marrë tashmë drejtimin dhe kishin hapur shkolla Motra Clara Mohammad në qytetet e mëdha. Megjithatë, muslimanët emigrantë nuk kishin ekspertizën dhe stabilitetin financiar për të ndërmarrë sipërmarrje të tilla. Në vend të kësaj ata zgjodhën shkollat ??e fundjavës në xhamitë që ndërtuan. Me kalimin e kohës, duke e ndjerë nevojën, edhe ata hapën shkolla private në shumë qytete me popullsi të konsiderueshme muslimane. Sot, ka më shumë se 260 shkolla islame me kohë të plotë ose të pjesshme në mbarë vendin. Këto shkolla zakonisht përdorin kurrikulën shtetërore dhe shtojnë studimet islame dhe kur’anore. Janë të financuara privatisht dhe nuk marrin mbështetje nga shteti. E bën të vështirë për ta përballimin e kostove të larta operative dhe t'i paguajnë rroga të mira stafit të tyre. Shumë shkolla nuk mund të përballojnë mësues të kualifikuar dhe të certifikuar pa rritur ndjeshëm tarifat. Kështu, administratorët ndonjëherë detyrohen të punësojnë mësues të cilët, megjithëse nuk kanë certifikim, mund të jenë ndryshe të kualifikuar në lëndët e tyre.
Në nivelin parashkollor, nevoja për mësues të kualifikuar është edhe më kritike. Megjithatë, shumë administratorë mendojnë se ka një nevojë më të madhe për mësues të trajnuar në klasat më të larta, ndërsa në parashkollor mund t'i “kalojnë” me mësues të trajnuar minimalisht. Kështu, arsimi parashkollor ka vuajtur në mënyrë kronike. Megjithatë, në realitet, të mësuarit parashkollor është kritik për të rrënjosur një dashuri të përjetshme për të mësuarit dhe për të vendosur themelin i një personaliteti të plotë.
Montessori, një metodë e mirëpërcaktuar e mësimdhënies në fëmijërinë e hershme, ka rezultuar efektive në shumë vende me prejardhje të ndryshme sociale, kulturore dhe fetare. Gjatë dekadave të fundit, suksesi dhe dobia e Montessorit është zbehur në Shtetet e Bashkuara. Kohët e fundit ka bërë një rikthim të fortë me popullaritet më të madh pasi shkollat ??Montessori po shfaqen në të gjithë vendin, dhe shumë shkolla ??publike kanë adoptuar sisteme arsimore “të bazuara në Montessori”.
Pse kjo metodë edukimi ka qenë kaq tërheqëse në kaq shumë pjesë të botës? Çfarë mund të mësojmë ne si edukatorë muslimanë prej saj?
Suksesi i tij bazohet në filozofinë që qëndron pas tij. Metoda Montessori është emëruar pas shpikësit të saj, Maria Montessori (1870-1953), një mjeke dhe antropologe italiane e cila zhvilloi teorinë e saj të edukimit duke vëzhguar me kujdes fëmijët në të. Ajo themeloi shkollën e parë eksperimentale, “Casa Di Bambini” (Shtëpia e Fëmijëve), në Romë në vitin 1907. Një kampione dhe avokate për të drejtat e fëmijëve, ajo punoi me fëmijët në të gjitha nivelet, duke përfshirë edhe ata me probleme mendore, me sukses të jashtëzakonshëm. Kjo tërhoqi gjithashtu vëmendjen mbarëbotërore.
Si mjeke dhe antropologe, ajo i dinte nevojat zhvillimore të fëmijëve dhe si t'i kënaqte dhe stimulonte ato nevoja. Ajo krijoi disa materiale didaktike dhe i bëri nën mbikëqyrjen e saj. Këto materiale të veçanta didaktike ndihmuan të dallohej metoda e saj, por baza e vërtetë e suksesit të saj ishte filozofia e saj edukative. Montessori zhvilloi filozofinë e saj të edukimit përmes përvojës së saj me fëmijët dhe përfitoi nga teoritë e psikologëve, si Jean Piaget, Friedrich Frobel dhe J. McVicker Hunt. Ajo dhe Piaget ishin të bindur për rëndësinë e trajnimit motorik shqisor dhe kuptuan se zhvillimi mendor është i lidhur me zhvillimin fizik dhe nuk duhet të ndahet.
Metoda Montessori vë theks të madh në të mësuarit përmes shqisave për të kuptuar më mirë botën fizike. I njëjti theksim mund të shihet në Kur’an: "Dhe Zoti që të nxori nga barku i nënës sate duke mos ditur asgjë... por Ai të ka pajisur me dëgjim, shikim dhe mendje, që të kesh shkak për të qenë mirënjohës.” (16:78).
Siç mëson Islami, edhe ajo besonte se fëmija në lindje zotëron një ndjenjë të natyrshme të së mirës dhe së keqes. Për zhvillimin moral, fëmija ka nevojë për modele të mira, mjedis të përshtatshëm dhe ngulitje të hirit dhe mirësjelljes në situatën e përditshme të jetesës. Mësuesi duhet të jetë i ndjeshëm ndaj nevojave të tyre dhe të ofrojë mundësi të shumta për eksplorimin e mjedisit të tyre.
Si duket një klasë tipike Montessori dhe si e përfshin ajo filozofinë e saj? Zakonisht fëmijët tre, katër dhe pesë vjeç vendosen së bashku në të njëjtën klasë. Ata mësojnë sipas aftësive dhe gatishmërisë së tyre. Avantazhi i të pasurit grupmosha të ndryshme në të njëjtën klasë është se ata mësojnë nga njëri-tjetri. Të moshuarit i ndihmojnë të rinjtë. Aftësitë e të mësuarit dhe praktikimit përforcohen gjatë procesit.
Ekzistojnë gjashtë fusha themelore të të mësuarit në një klasë Montessori: jeta praktike (duke përfshirë artet dhe zanatet), ndijore, gjuha, matematika, lëndët kulturore dhe shkenca, dhe edukimi fizik.
Jeta praktike konsiderohet si themeli i një klase Montessori. Këtu përmbushet dëshira e natyrshme e fëmijës për të punuar në mënyrë të pavarur. Ndërsa duart e tij janë duke punuar, mendja e tij po thith gjithçka që bën. Fëmija fiton aftësi të ndryshme manipuluese duke derdhur, lugë, shtrydhur, vidhos, mbyllur dhe hapur. Këto aktivitete ndihmojnë në përgatitjen e gishtave të tij për të mbajtur një laps dhe koordinimi sy-dorë i ndihmon t'i japë atij kontrollin e nevojshëm për aftësitë e leximit, shkrimit dhe matematikës.
Në matematikë, numrat letre zmerile, shufrat e numrave dhe materialet e rruazave të arta nuk janë kërcënuese, manipuluese dhe interesante. Mësimi i gjuhës bëhet më argëtues duke përdorur shkronja me letër zmerile dhe alfabete të lëvizshme. Qasja fonike ndaj leximit gjithashtu ndihmon fëmijën në rrugën drejt leximit.
Montessori theksoi gëzimin për të mësuar më shumë se çdo gjë tjetër. Ajo besonte se një fëmijë duhet të ndihet i lumtur që të vazhdojë të mësojë. Ajo promovon vetë-motivimin. Mësuesja përgatit mjedisin me kujdes, pastërti dhe konsideratë maksimale për fëmijën. Ajo e udhëzon fëmijën me butësi dhe respekt për të shpalosur potencialin e tij/saj për jetën. Ajo vepron si drejtoreshë dhe katalizatore, jo një figurë autoriteti që dikton çdo lëvizje.
Në një mjedis të lirë dhe të hapur, fëmijët fitojnë pavarësinë për të lëvizur dhe për të bërë aktivitetet që mund të kryejnë për veten e tyre. Me këtë liri vjen disiplina e brendshme e fëmijës e udhëhequr nga mësuesi përmes vendosjes së kufijve ndaj sjelljeve shoqërore shkatërruese dhe të papranueshme.
Ashtu si Islami, Metoda Montessori gjithashtu mëson paqen dhe dashurinë ndaj të gjithë qenieve të tjera njerëzore, kafshëve dhe mjedisit. Kujdesi për kafshët, kopshtaria dhe shijimi i natyrës është pjesë e kurrikulës.
Kjo qasje holistike ndaj edukimit, ku besimi në Zot dhe nderimi dhe respekti për krijimet e Tij, është një frymë e freskët në
bota e sotme laike. Kështu, qasja Montessori ndaj edukimit ka disa ngjashmëri me pikëpamjen islame për edukimin. E vetmja gjë që na mungon është ekspertiza.
Myslimanët nuk kanë pse të rishpikin timonin. Sot, Qendrat e Trajnimit të Mësuesve Montessori janë të përhapura në të gjithë vendin. Mjafton të gjejmë individë dhe administratorë të interesuar dhe të përkushtuar që janë të gatshëm të provojnë këtë metodë të mësimdhënies në shkollat ??e tyre. Një mësues me përvojë mund t'i integrojë lehtësisht mësimet dhe vlerat islame me Metodën Montessori.
Materialet standarde Montessori janë të shtrenjta, por jo domosdoshmërisht të papërballueshme. Paketa e plotë e klasës Montessori kushton rreth 3000 dollarë (p.sh. kidadvance.com). Kjo shumë mund të mblidhet lehtësisht përmes përpjekjeve për mbledhjen e fondeve. Shkollat ??mund të fillojnë me gjërat thelbësore dhe më vonë t'u shtohen atyre. Tarifat dhe shkollimi gjithashtu mund të rriten, nëse është e nevojshme, dhe shumica e prindërve janë të gatshëm të paguajnë më shumë, nëse është një shkollë me bazë në Montessori. Shkollat ??e rregullta Montessori paguajnë deri në 1000 dollarë shkollim në muaj. Parashkollorët myslimanë mund të ofrojnë nxitje për tarifa më të ulëta, ndërkohë që ofrojnë arsim cilësor.
Një fjalë e kujdesit për sinqeritetin e qëllimit është e nevojshme. Kur hapni një parashkollor apo klasë Montessori, objektivi duhet të jetë ofrimi i arsimit cilësor, të përballueshëm dhe fitimi i shpërblimit nga Zoti. Është e lehtë të biesh në grackën e kërkimit të një mënyre të shpejtë për të fituar shumë para për shkollën dhe të mburremi se po "i ofrojmë Montessori".
Çdo shkollë islame mund të hapë një klasë Montessori për fëmijët 3-5 vjeç dhe t'u japë atyre një fillim të mirë dhe një dashuri të përjetshme për të mësuar. Një ekip administratorësh dhe mësuesish të motivuar mund ta bëjnë atë realitet. Është zemërgjerë të shohësh disa parashkollorë myslimanë që tashmë po ndjekin këtë rrugë. Është thelbësore të veprohet sepse suksesi i fëmijëve tanë dhe brezave të ardhshëm të muslimanëve është në rrezik.
Përktheu[2]:
N. Ibrahimi