Sha'bani është muaji i tetë i kalendarit hënor islamik; muaji që i paraprin Ramazanit. Kuptimi i fjalëpërfjalshëm i fjalës Sha’ban është diçka që po zhvillohet ose rritet pandërprerë. Ky është një muaj në të cilin Pejgamberi agjëronte pandërprerë.
Shumë janë të pavëmendshëm për vlerën e këtij muaji
Aishja, gruaja e Pejgamberit sal-lAllahu alejhi ve sel-lem tha: “Nuk e kam parë Pejgamberin të agjërojë (vullnetarisht) më shumë se në muajin Shaban. Ai agjëronte gjatë gjithë muajit.” (El-Buhari).
Kur Pejgamberi u pyet përse agjëroi kaq shumë në Sha’ban, Pejgamberi u përgjigj:
“Ka një muaj ndërmjet Rexhebit dhe Ramazanit, të cilin shumë njerëz e lënë pas dore; është muaji në të cilin veprat ngrihen (për vlerësim) te Zoti i gjithësisë dhe më pëlqen të jem në gjendje agjërimi kur veprat e mia merren për vlerësim.” (En-Nisā'i).
Nga ky hadith mësojmë se:
- Pejgamberi agjëroi vazhdimisht në Sha’ban. Arsyeja e atij agjërimi është se veprat janë ngritur për vlerësim,
- dhe kushti më i mirë për të vlerësuar veprat e dikujt në gjendje agjërimi.
Këtu kemi parasysh fjalët e Pejgamberit që kanë të bëjnë me natyrën e veçantë të ibadetit të sijamit/agjërimit: “Çdo vepër e njeriut është për vete përveç agjërimit; është për mua dhe këtë do ta shpërblej personalisht”. (El-Buhari).
Ne gjithashtu bëmë të kuptojmë rëndësinë e njohjes së përgjegjësisë sonë për veprat tona. Secili prej nesh duhet të reflektojë mbi ajetin:
“O ju që besuat, kini parasysh frikën ndaj Allahut dhe le të shikojë njeriu se çka ka bërë për nesër, dhe kini frikë Allahun, e s'ka dyshim se Allahu është që e di në detaje atë që punoni!” (El-Hashr, 18).
Ngjarjet historike në 15 Sha'ban
- Kibleja ose drejtimi i namazit u ndryshua nga Mesxhid’ul-Aksa (në Jerusalem) në "Qabe" në Mesxhid’ul-Harām (në Mekë) dy vjet pas hixhretit më 15 Sha’ban.
- Ekziston një traditë/hadith i dokumentuar në Sunenin e Ibn Maxhes dhe Musnedin e Imam Ahmed bin Hanbelit, i cili nuk është i shkallës më të lartë të autenticitetit; në të cilën ndodhi një incident në natën e 15-të të Sha’banit në kohën e Pejgamberit a.s., ndërsa ai ishte në Medinë. Gruaja e Pejgamberit, Aishja, tregon se ajo u zgjua në mes të natës dhe e gjeti Pejgamberin larg shtëpisë. Ajo e kërkoi atë dhe e gjeti në varreza dhe pasi u mor në pyetje prej saj, ai tha se kjo është nata që Allahu e fal; prandaj emri Lejlet’ul-Berā'ah (Nata e Faljes). Edhe pse ky incident raportohet në një traditë të dobët; ka padyshim hadithe autentike që dëshmojnë për rëndësinë e Nisf Sha'banit (Gjysmës së Sha’banit).
Referenca për Nisf Sha'banit në transmetimet autentike
Le të reflektojmë mbi një hadith të tillë autentik në lidhje me Nisf Sha'banin dhe të shqyrtojmë mësimet që nxjerrim prej tij.
خرَّجه الطبراني في الكبير والأوسط, وصححه الألباني في السلسة الصحيحة, قال فيه نبي الله صلى الله عليه وسلم: «يَطَّلِعُ الله عَزَّ وَجَلَّ عَلَى خَلْقِّهِ شَفْمَعْفَةَ الْعَلِّهِ. ْفِرُ لِجَمِيعِ خَلْقِهِ، إِلا لِمُشْرِكٍ أَوْ مُشَاحِنٍ».
Shoku Mu'ath ibn Xhebel ka transmetuar se Pejgamberi (a.s.) ka thënë: "Natën e mesit të Shabanit, Allahu shikon krijimin e Tij dhe i fal të gjithë ata, përveç politeistit, grindavecëve apo atyre që urrejnë." (Tabrāniu e ka klasifikuar si sahih në veprën “El-Kebir” dhe “El-Evsat”, kurse hadithin e cilëson sahih edhe dijetari selef i hadithit, Shejh Nasradin Albani në “Silsilet’us-Sahīhah” e tij).
Tre gjëra i mbledhim nga hadithi autentik në lidhje me Nisf Sha’banin
- Padyshim që nata ka një rëndësi, siç e përmendi veçanërisht Pejgamberi. Nuk është çudi që në mesin e shumë dijetarëve të mëdhenj që kanë theksuar rëndësinë e Nisf Sha’banit përfshijnë Imam Shafi'u, Imam Evza'iu, Imam Sujutiu, Imam ibn Tejmije (në Mexhmu' el-Fetava ibn Tejmije dhe Iktidā' ‘us-sirāt ‘il-mustakim) dhe Imam Neveviu.
- Pika e dytë që duhet theksuar është falja e Allahut. Ne i pranojmë fjalët e Pejgamberit a.s.:
“Të gjithë njerëzit bëjnë gabime dhe më të mirët nga ata që mëkatojnë janë ata që pendohen.“ (Tirmidhi).
Kështu na është përkujtuar në Kur'an:
”Kërkoni falje Zotit tuaj dhe sinqerisht pendohuni ndaj Tij. Vërtet, Zoti im është mëshirues, shumë i dashur.” (Hud, 90).
Prandaj, le t'ia vëmë veshin premtimit dhe ftesës së Zotit:
"Thuaj: ‘O robërit e Mi, të cilët e keni ngarkuar me shumë gabime veten tuaj, mos e humbni shpresën ndaj mëshirës së Allahut, pse vërtet Allahu i falë të gjitha mëkatet, Ai është që shumë falë dhe është mëshirues!” (Ez-Zumer, 53).
Përveçse të kërkojmë falje, le të jemi edhe falës: “Nëse falni, pajtohuni dhe falni, me të vërtetë Allahu është Falës dhe Mëshirues.” [Et-Tegabun, 14).
- Pika e tretë e përmendur në hadith është paralajmërimi për të mos qenë mushrik (politeist) e as mushahin (inatçor).
Shirku: Ne jemi përkujtuar në suren Lukman se “shirku është me të vërtetë një gabim i madh” (El-Muddeththir, 13) dhe më tej jemi paralajmëruar në suren En-Nisa se “S'ka dyshim se Allahu nuk falë t'i përshkruhet Atij shok, e përpos këtij (mëkati) i falë kujt do.” (En-Nisa’, 48).
Në thelb ekzistojnë dy kategori të shirkut:
- Shirk’ul-Ekber / shirku i madh, që nënkupton shoqërimin ose barazimin e ndonjë gjëje në çfarëdo mënyre me Allahun.
- Shirk’ul-Esgar /shirku i vogël. Pejgamberi s.a.s. tha: “Nga frika që unë kam më e frikshme është se ju do të angazhoheni në shirk’ul-esgar.” Ai u pyet se çfarë është shirk’ul-esgar, ai u përgjigj: "Të bësh gjëra për shfaqje." (Musned i Ahmedit).
Prandaj, ihlasi/sinqeriteti është thelbësor për çdo veprim. Siç tha Pejgamberi: "Veprat gjykohen nga qëllimet." Kështu, qëllimi i sinqertë zëvendëson çdo veprim, sepse në një veprim të jashtëm mund të ketë sharje ose motive të fshehta. Pejgamberi kështu na kujtoi se: “Allahu nuk ju gjykon nga fiziku juaj apo nga pamja; Ai më tepër shikon në zemrën tuaj dhe veprat tuaja.” (Muslimi).
Pejgamberi gjithashtu tha: “Me të vërtetë janë të suksesshëm ata që janë të sinqertë në besim, zemrat e të cilëve janë të pastra, gjuhët e të cilëve janë të sinqerta, të cilët kanë kënaqësi të brendshme dhe karakteri i të cilëve është i drejtë.” (Musnedi i Ahmedit).
Mushāhin: Ne jemi paralajmëruar gjithashtu në hadith që të mos jemi prej mushahinëve; pra ata që janë tepër argumentues dhe urrejtës. Allahu thotë në Kuran. “Ka ndonjë njeri (hipokrit), fjalët e të cilit në jetën e kësaj bote ta bëjnë qejfin dhe që betohet në Allahun për atë që mban në zemër, por që, në fakt, është kundërshtari (yt) më i përbetuar.” (El-Bekare, 204).
Pejgamberi Muhamed s.a.s. kështu paralajmëroi: “Njerëzit më të papëlqyer sipas vlerësimit të Allahut janë ata që më argumentojnë.” (Buhariu).
Reflektoni një kulturë të mirëfilltë
Pra, le të shmangim argumentimin, të mos mbajmë urrejtje dhe të jemi më të dashur. Të mençurit kanë thënë: “Mbushuni me cilësitë e Allahut”. Cilësitë e Hyjnores dhe ato karakteristika që i pëlqejnë Hyjnores janë me të vërtetë cilësitë më të mira për t'u ngrënë dhe për t'u ushqyer. Allahu është El-Vedūd /Më i Dashuri dhe një besimtar duhet t'i thithë këto cilësi dhe t'i shfaqë ato në nivel njerëzor. Është në këtë frymë që Pejgamberi ynë i dashur s.a.s. këshilloi; Pejgamberi tha: Kulmi i arsyetimit pas pranimit të besimit në Hyjnore është të jesh i dashur ndaj njerëzve dhe të bësh mirë ndaj të tjerëve, pavarësisht nëse janë të devotshëm apo mëkatarë. (Bejhaki).
Kini parasysh mësimet e Sha’banit
Të diturit tanë na këshillojnë:
قد مضى شهر رجب، ودخل شعبان، وفاز من فاز بالتقرب والاستعداد في رجب لرمضان، ودخلان والناس عنه غافلة
“Ka kaluar Muaji Rexheb dhe ka hyrë Muaji Sha’ban; të suksesshëm janë ata që me sukses e përgatitën veten me afërsinë e Allahut në Rexheb për Ramazan; por tani që ka hyrë Shabani, njerëzit janë të shkujdesur/të pakujdesshëm.”
Në natën e Nisf Sha’banit, që çon në muajin e veçantë të Ramazanit; le të pranojmë se gjëja e duhur për të bërë është gjithmonë gjëja më e mirë për të bërë. Le të bëjmë të gjitha format e së mirës me qëllimet më të mira; dhe shmangni çdo formë të së keqes në të gjitha dimensionet e saj. Kuptoni se veprat tona vlerësohen dhe se ne do të mbajmë përgjegjësi. Le të mos jemi argumentues dhe të urryer, le të jemi më tepër të dashur dhe të dhembshur. Në përputhje me emrin e Sha’banit, gjithnjë në rritje, Allahu na shtoftë në mirësi dhe dëgjojmë këshillat Pejgamberike (siç dokumenton Tibrani); “Mos u përfshini në asnjë veprim përveç nëse është i mirë; mos thuaj asgjë nëse nuk është e dobishme.”
Përktheu[1]:
N. Ibrahimi
_____________________________
[1] Sadullah Khan, History and More about Shaban you May not Know, në: https://www.islamicity.org/10209/shaban-time-avoidance-headlessness/.