Thelbi i Ramazanit

Muslimanët në mbarë botën tani janë duke respektuar Ramazanin, muajin musliman të agjërimit në përputhje me urdhrat e Kur’anit - Shkrimi i Shenjtë Musliman, në të cilin ata janë të urdhëruar nga Allahu:

“O ju që besuat! Agjërimi ju është bërë obligim sikurse u ishte urdhëruar atyre para jush, që të (mësoni) të përmbaheni.” (Kur’an 2, 183) 

 

Fjala "Ramazan" vjen nga fjala arabe që do të thotë "etje e tharë" dhe "tokë e pjekur nga dielli". Nëpërmjet agjërimit, një musliman përjeton urinë dhe etjen, dhe simpatizon me ata në botë që kanë pak për të ngrënë dhe pirë çdo ditë. I mëson atij/asaj të jetë bamirës. Përmes rritjes së bamirësisë, muslimanët zhvillojnë ndjenja bujarie dhe ndjenjën e vullnetit të mirë ndaj të tjerëve.

Siç është e qartë nga ajeti i mësipërm kur’anor, thelbi i agjërimit është mësimi i takvallëkut, i cili është më shumë se vetëpërmbajtje. Takva është vetëdija për Zotin ajo që e pajis personin (muttekin) të jetë i vetëdijshëm për praninë e Allahut në çdo moment të jetës së tij/saj.

Sa i përket karakteristikave të muttekiut, Kur’ani thotë:

Nuk është bamirësi që të ktheni fytyrat tuaja drejt lindjes ose perëndimit; por është bamirësi - të besosh Zotin dhe Ditën e Fundit, engjëjt, librin dhe të dërguarit; të shpenzosh nga pasuria jote, nga dashuria për Të, për të afërmit, për jetimët, për nevojtarët, për udhëtarët, për ata që kërkojnë dhe për shpërblimin e skllevërve; të jesh i qëndrueshëm në lutje dhe të bësh bamirësi të rregullt; për të përmbushur kontratat që keni lidhur; dhe të jesh i vendosur dhe i durueshëm, në dhimbje (ose vuajtje) dhe fatkeqësi, dhe gjatë të gjitha periudhave të panikut. Të tillë janë njerëzit e së vërtetës, muttekunët. (Kur’ani, 2, 177)

Në librin e tij të famshëm Kimija’us-Se'dat (Eliksiri i lumturisë), Imam Gazaliu tregon historinë e një shejhu të caktuar [Xhunejd Bagdadit], i cili favorizoi një nga nxënësit e tij mbi të tjerët për shkak të vetëdijes së këtij të fundit për Zotin. Nxënësit e tjerë padyshim ishin xhelozë për favorizimin e Shejhut. Një ditë për të vërtetuar çështjen, Shejhu i dha secilit nxënës nga një shpend për ta vrarë në një vend ku askush nuk mund ta shihte. Të gjithë nxënësit u kthyen pasi vranë shpendët e tyre, përveç nxënësit të favorizuar. Shejhu e pyeti pse ishte kthyer me shpendët e gjallë. Nxënësi u përgjigj: "Nuk mund të gjeja një vend ku Allahu të mos më shihte". Vetëdija e tij për Zotin (takva) nuk e lejoi atë të ishte i pavëmendshëm ndaj pranisë së Allahut. Shejhu më pas u tha nxënësve të tij të tjerë: "Tani ju e dini gradën reale të këtij të riu; ai ka arritur të përkujtojë vazhdimisht Allahun."

Agjërimi e rrit përkushtimin dhe e afron muslimanin me Krijuesin. Krijon njohjen se gjithçka që kemi në këtë jetë është një bekim prej Tij. Ai mëson vetëkontroll ose përmbajtje, dhe në këtë mënyrë, sjellje të mira, të folur të mirë dhe zakone të mira.

Agjërimi gjatë Ramazanit është një nga shtyllat kryesore të Islamit, dhe kjo vërehet edhe në thëniet e Pejgamberit Muhammed s.a.s., i cili ka thënë:

"Islami bazohet në pesë (parimet):

1. Të dëshmosh se askush nuk ka të drejtë të adhurohet përveç Allahut dhe Muhammedi është i Dërguari i Allahut;

2. të falësh namazin;

3. të japësh zekatin;

4. të kryesh haxhin;

5. të agjërosh gjatë muajit Ramazan.” [Buhariu: transmeton Abdullah ibn Omeri r.a.]

Përderisa agjërimi është obligim për të gjithë personat e aftë që nuk janë në udhëtim apo të sëmurë, është gjithashtu e qartë nga disa ajete të tjera të Kur’anit dhe thëniet e shumta të Pejgamberit Muhammed s.a.s. se agjërimi nuk kufizohet vetëm në muajin Ramazan, dhe mund të agjërohet vullnetarisht në kohë të tjera. Pejgamberi s.a.s. agjëronte të hënën dhe të enjten pothuajse rregullisht. Agjërimi i një numri të caktuar ditësh (ose ofrimi i sadakasë ose sakrificës) mund të jetë një shlyerje për humbjen (ose thyerjen e paqëllimshme) të disa detyrimeve fetare ose të Haxhit, të Umrës (Kur'an, 2, 196, 5, 96) dhe në harrësë ose thyerja e betimeve ose premtimeve (Kur'an, 5, 89).

Merita dhe shpërblime të mëdha - si fizike ashtu edhe shpirtërore - mund të nxirren nga agjërimi. Siç theksohet nga Dr. Shahid Athar, "Efekti fiziologjik i agjërimit përfshin uljen e sheqerit në gjak, uljen e kolesterolit dhe uljen e presionit sistolik të gjakut. Në fakt, agjërimi i Ramazanit do të ishte një rekomandim ideal për trajtimin e sëmundjeve të lehta deri në mesatare, diabeti i qëndrueshëm, pa insulinë, obeziteti dhe hipertensioni esencial."

Siç thuhet në Kur’an, Allahu premton falje dhe shpërblim të madh për agjëruesin:

Ja! Burrat dhe gratë muslimane (të cilët i nënshtrohen Allahut), dhe burrat që besuan dhe gratë që besuan, dhe burrat që binden dhe gratë që binden, dhe burrat që thonë të vërtetën dhe gratë që flasin të vërtetën, dhe burrat që duruan (në drejtësi) dhe gra që durojnë, burra të përulur dhe gra të përulura, burra që japin lëmoshë dhe gra që japin lëmoshë, burra që agjërojnë dhe gra që agjërojnë, burra që ruajnë modestinë e tyre dhe gra që ruajnë modestinë e tyre. Dhe burrat që e përmendin shumë Allahun dhe gratë që e përmendin Allahun, Allahu ka përgatitur për ta falje dhe shpërblim të madh. (Kur'an, 33, 35)

Në një hadith të njohur, Muhammedi s.a.s. ka thënë: “Allahu i Madhërishëm thotë: “Të gjitha veprimet e njeriut janë për veten e tij, me përjashtim të rastit të agjërimit të tij që është vetëm për Mua dhe Unë do ta paguaj (shpërblim) për të për të njëjtën gjë.' Agjërimi është mburojë (kundër veseve dhe zjarrit të xhehenemit). Prandaj, kur dikush prej jush agjëron, duhet të largohet nga fjalët e lira dhe të shmangë fjalët e folura dhe shkëmbimin e zhurmshëm të fjalëve." [Buhariu dhe Muslimi: transmeton Ebu Hurejre]

Kur njeriu kombinon vepra të tilla meritore si namazi, agjërimi dhe bamirësia (tre nga pesë shtyllat e Islamit) gjatë muajit Ramazan, i cili përshkruhet si muaj i bekimit kur u shpall Kur'ani, Allahu premton shpërblime të pamasë. I Dërguari i Allahut, Muhammedi a.s. ka thënë: "Kush e fal namazin gjatë netëve të Ramazanit me besnikëri nga besimi i sinqertë dhe me shpresën për të arritur shpërblimet e Allahut (jo për t'u dukur), do t'i falen të gjitha mëkatet e kaluara." [Buhariu: transmeton Ebu Hurejre]

Për një musliman, është kjo gjendje e vetëdijes për Zotin, e arritshme përmes agjërimit -- sepse me siguri, të këqijat e nefsit (egoja, vetvetja e keqe etj.) nuk mund të zbuten pa këtë, e cila mësohet në muajin e bekuar Ramazan. Pikërisht në këtë fazë njeriu bëhet vërtet rob i Allahut ('abd) për të cilin Ai thotë në Kur'an:

Kur robërit e Mi të pyesin ty (Muhammed) për Mua, unë jam i afërt me ta: Unë e dëgjoj lutjen e çdo lutësi kur të më thërret Mua; Unë: Që ata të ecin në rrugën e duhur. (2, 186)

Mjerisht, muslimanët e sotëm janë shumë larg atyre që ndjekin urdhrat e Kur’anit. Ata mund të dëshirojnë të dëgjojnë këshillën e Ibrahim ibn Ed’hemit, një shenjtor i madh i Islamit, kur ai u pyet: "Allahu Te'ala deklaron: "O krijesat e mia njerëzore! Më kërkoni! Unë do të pranoj, do të jap!' Megjithatë, ne kërkojmë, por Ai nuk jep?"

Ibrahimi ibn Ed’hemi tha: "Ti i lutesh Allahut Teala, por nuk i bindesh Atij. Ti e njeh Pejgamberin e Tij, por nuk e ndjek atë. Ti lexon Kur'anin Kerim, por nuk e ndjek rrugën që ju përshkruan, ju i shfrytëzoni bekimet e Allahut, por nuk e falënderoni Atë, ju e dini se Xheneti është për ata që adhurojnë, por nuk bëni përgatitje për të. Ju e dini se Ai e ka krijuar xhehenemin për të pabindurit, por ju nuk keni frikë nga ajo. E shihni se çfarë ndodhi me baballarët dhe gjyshërit tuaj, por nuk merrni paralajmërim, nuk i shihni të metat tuaja dhe kërkoni për të metat tek të tjerët. ...?" [Ithbat’un-Nubuvvet]

Në një rast tjetër, dikush i kërkoi këshillë Ibrahim ibn Ed’hemit r.a. Ai tha: "Nëse pranoni gjashtë gjëra, asgjë që bëni nuk do t'ju dëmtojë. Këto gjashtë gjëra janë:

1. Kur ke ndërmend të bësh një mëkat, mos ha ushqimin që Ai të jep. A të ka hije të hash ushqimin e Tij dhe të mos i bindesh Atij?

2. Kur doni të rebeloheni kundër Tij, dilni nga domeni i Tij. A të ka hije të jesh në domenin e Tij dhe të jesh në rebelim kundër Tij?

3. Kur dëshiron të mos i bindesh Atij, mos mëkato aty ku Ai të sheh. Mëkato aty ku nuk të sheh! Është thjesht e pahijshme të jesh në domenin e Tij, të hash ushqimin e Tij dhe më pas të mëkatosh aty ku Ai të sheh!

4. Kur Engjëlli i Vdekjes të vijë të të marrë shpirtin, kërkoji që të presë derisa të pendohesh. Ju nuk mund ta ktheni atë engjëll prapa! Pendohuni para se të vijë ai, ndërsa ju keni mundësinë pikërisht në këtë orë, sepse Engjëlli i Vdekjes vjen papritur!

5. Kur të vijnë dy engjëjt Munkir dhe Nekir për të të pyetur në varr, ktheji ata prapa. Mos lejoni që t'ju testojnë!"

“Është e pamundur”, tha personi që kërkoi këshillën e tij.

Ibrahimi r.a. tha: "Atëherë përgatitini përgjigjet tuaja tani!"

6. Ditën e Kijametit, kur Allahu Teala shpall: "Mëkatarë, shkoni në Xhehenem!" thuaj që nuk do!

Personi tha: "Askush nuk do të më dëgjojë", dhe pastaj u pendua; ai nuk e mohoi ndjenjën e tij të pendimit deri në vdekje. Ka një efekt hyjnor në fjalët e një shenjtori. [Dituria Islame]

Ky Ramazan le të vërë gurin e themelit në rrugën e takvallëkut!

 

Përktheu[1]:

N. Ibrahimi

 



[1] Burimi: Habib Siddiqui, The Essence of Ramadan, në: https://www.islamicity.org/6069/the-essence-of-ramadan/?referer=ecast.

RSS per kategorine Lajme Shfletuesi i Kur'anit

  • RSS per kategorine Lajme