Dekadenca e islamit ka filluar atëherë kur feja e ka humbur dimensionin shoqëror. Parulla e zjarrtë: “Jepja mbretit, mbretërinë, ndërsa Zotit Hynin” u kthye në një parullë të rrejshme e cila ndanë fenë nga shoqëria dhe fenë e bënë një gjë private duke u mundësuar udhëheqësve politik të sundojnë pa Zot.Në vend të fesë mbi një Zot transcendental paraqitet religjion i mjeteve, i cili sipas Garodit, ka krijuar politeizmin e ri dhe besëtytnitë e reja, duke e kthyer shkencën në scientizëm, teknikën në teknokrati, politikën në materializëm. Perëndimi, si paradigmë e botës së civilizuar i është ofruar kësaj. Religjioni i vërtet i saj është feja e verbër në zotin e fshehtë; rritje, gjegjësisht të prodhohet sa më shumë, më shpejtë, çfarëdo qoftë, e dobishme dhe e padobishme, bile edhe vrasëse siç janë armët të cilat paraqesin industrinë më rentabile. Ky zot i fshehtë është zot i ftohtë, rigid dhe i ashpër i cili kërkon viktima njerëzore.
Prapambeturia e botës islame në shekujt e fundit është shkaktuar në mes tjerash edhe me largimin dhe kufizimin nga proceset politike shoqërore dhe botërore. Të gjitha përpjekjet kah qasja radikale bashkëkohore të idesë islame janë karakterizuar tendicioze dhe politizim i islamit.
Orientalistët e shekullit XIX kanë bërë që vetëdijen perëndimore të ndjeshme në idenë e religjionit politik në strukturën në të cilën islami dhe politika bashkohen, duke e kthyer islamin në fuqi agresive, polemike dhe eksplozive. Frika nga fuqia lëvizëse të cilën islami e merr, kur në momentet tragjike merr aksentin e mbrojtjes, luftës, duelit, njëri prej aksentëve më të fuqishëm në histori, e ka kushtëzuar kuptimin e islamit politik si kërcënim kthyes, ndërsa, termin e religjionit politik si strukturë të origjinës islame.
Por, pa marrë parasysh këto konstatime tërheqja e vijës në mes politikës dhe islamit është e pa kuptimshme dhe e palejueshme. Kjo aq më parë që vetëm ky lloj islami është produktiv sepse trajton çështjet e ummetit në kuptimin më të gjerë të fjalës, e liron nga çdo ndikim të jashtëm dhe e orienton, në planin e aktivitetit shpirtëror dhe material kah qëllimi i dëshiruar. Përdorimi i sintagmës “islami politik” nga ana e disa caqeve në Lindje dhe Perëndim, në mënyrë latente dëshiron që ti kthejë myslimanët nga përmbajtja e vërtetë e islamit dhe nga misionarët e sinqertë të cilët ftojnë në islamin e tërësishëm.
Një prej faktorëve themelor të cilët e bëjnë që myslimani të bëhet vazhdimisht politik është që feja nga ai kërkon që të mos jetoj vetëm për vete, duke mos u interesuar mbi problemet dhe interesat e tjerëve. Në hadithet e të Dërguarit të All-llahut, s.a.v.s në mënyrë eksplicite urdhërohet interesimi për gjendjen e myslimanëve tjerë, në të kundërtën ai do të jetë i privuar nga mëshira e All-llahut dhe Pejgamberit. Islami nga myslimanët, gjithashtu kërkon që të mos bëhet shikues e memec ndaj padrejtësisë dhe parregullsive të çdo lloji. Ai duhet të punojë në mënjanimin e tyre ashtu siç ka porositur Pejgamberi, s.a.v.s duke u shërbyer me metodën e forcës, dialogut ose urrejtjen intime, siç qëndron në hadith, shkalla më e dobët e besimit. Imam Ibn Kajjimi transmeton që imam Ebul-Vefa b. Ukajl el Hanbeli ka thënë “Politika është akt në mes së cilit njerëzit afrohen kah paqja, dhe larg nga lufta, përderisa nuk kundërshtojnë sheriatin. Ibn Kajjimi thekson që “politika e drejtë nuk është kundër asaj që fletë sheriati, por në harmoni me të, bile, ajo është një prej pjesëve përbërëse të saj”. Ne e quajmë politikë sipas terminologjisë sonë, ndërsa në realitet ajo është drejtësi e All-llahut xh.sh dhe e të Dërguarit të Tij s.a.v.s.
Esenca e politikës, shikuar nga prizma e islamit, është të jetë në funksionin e nevojës së madhe religjioze - sigurimi i paqes dhe mirëqenies, të vendosurit e njeriut në rrugën e vërtet dhe ndihma që në këtë rrugë të përhap islamin. Sipas Ibn Haldunit, është e pamundur të realizohet lidhja politike – religjioze nëse propaganda religjioze nuk mbështetet në pushtetin politik. Er-Razin, gjithashtu insiston në aspektin socio-politik të ligjit të All-llahut si kusht për realizimin e thirrjes njerëzore dhe lumturisë.
Imam Gazaliu ka thënë: “Kjo botë është arë e botës tjetër, dhe feja nuk është komplete pa këtë botë”. Pushteti dhe feja janë të harmonizuara, feja është themel, ndërsa pushteti rojtar, ajo që nuk ka themel shkatërrohet ndërsa ajo që nuk ka rojtar çrregullohet”.
Nëse e shikojmë jetën e Pejgamberit, s.a.v.s gjatë mësimit profetik njëzet e tre vjeçar do të shohim që ai përfshiu të gjitha format e tij. Përveç mësimit profetik dhe obligimeve fetare, ai ishte edhe udhëheqës politik, themelues i shtetit islam, diplomat i tij, bashkëbisedues ndërkombëtar…Ka qenë i angazhuar në të gjitha sferat e kësaj jete. Pejgamberin, s.a.v.s në këtë rrugë e kanë pasuar hulefai-rashidinët (Katër halifët e drejtë pas vdekjes së Muhammedit a.s., Ebu Bekri, Omeri, Uthmani si dhe Aliu r.a), e më vonë edhe shumë nga gjenerata e traditës së shëndoshë (selefus-salihin) duke udhëhequr ummetin në bazat e drejtësisë dhe mirësisë.
Mirëpo, njerëzit e trojeve tona, po edhe në botën islame, kah fundi i shekullit të kaluar dhe gjatë këtij shekulli ndiejmë refuzim ndaj politikës dhe çdo gjëje që lidhet me të, posaçërisht pasi që filozofia makiaveliste (Nikolla Makiavelli, filozofia e tij: - qëllimi arsyeton mjetin) është bërë model në politikë dhe mbizotërimin politik. Ky apolititet është rezultat i durimit shumë vjeçar për shkak të politikës së papërshtatshme dhe politikanëve të padrejtë, qoftë nëse ka të bëjë me kolonializmin ose politikën e udhëheqësve tradhtar, tiranëve dhe të gjithë atyre që ju kanë shërbye dhe ndihmuar në atë rrugë.
Me termin demokraci, kuptohet e drejta e popullit të zgjedhë udhëheqësit e vet në formë e cila është e pranueshme për ata, të kërkoj nga ata përgjegjësi për veprime, të refuzoj urdhrat e tyre nëse janë në kolizion me parimet universale të islamit, dhe më pas populli ka të drejtë ti largojë kur të tërbohen ose injorojnë këshillat dhe vërejtjet. Sipas logjikës, gjatë dilemave dhe votimeve islami i jep përparësi shumicës. Për këtë e kemi argumentin në hadithin e Pejgamberit s.a.v.s kur i ka thënë Ebu Bekrit dhe Omerit r.a “Sikur ju dy të pajtoheshit për një qëndrim unë nuk do t’ju kundërshtoja” .
Islami nuk solidarizohet me teorinë e krishterë që secili pushtet është nga Zoti. Pushteti suprem e në realitet i takon All-llahut, dhe Ai ia jep kujt të dojë, siç thekson verseti i Kur’anit fisnik: “O All-llah, Sundues i çdo sendi, Ti ia jep pushtetin atij që do, Ti ia heq prej dore pushtetin atij që do, e lartëson atë që do dhe përul atë që do. Çdo e mirë është vetëm në dorën Tënde, vërtet, Ti ke mundësi për çdo gjë!” (Ali Imran, 26)
“All-llahu lartëson ata që besuan prej jush, i lartëson në shkallë më të lartë ata të cilëve u është dhënë dituri”. (El Muxhadele, 11)
Pra, pushteti nuk i është dhënë njeriut në pronësi, ai e shfrytëzon vetën si mëkëmbës (halife) i All-llahut të madhërishëm, i cili duhet të harmonizoj sjelljen e tij në pajtim me dëshirën e Zotit të tij. Forma e pushtetit varet nga rrethanat dhe dëshira e popullit. Për All-llahun e madhërishëm është njëjtë a është monarkia ose oligarkia, pushtet i bashkuar ose ndonjë formë tjetër e rregullimit shoqëror. Ajo çfarë është primare nga aspekti i islamit është që të aprovohet drejtësia dhe që të ekzistoj brenga e vërtetë për mirëqenien e popullit. Detyra themelore e pushtetit është ti shërbej popullit, funksionarët e saj duhet të jenë shërbëtor të popullit.
Nuk është e mjaftueshme me të gjitha mjetet proklamohet demokracia derisa ajo frymon, zhvillohet në burgje dhe përhapet me rrahje, dhe përderisa me rregulla të çuditshme ndalohen intelektualët dhe gjithë ata që mendojnë lirshëm.
Disa islamist do të thonë që demokracia është produkt i një rrethi historik i civilizimit të krishterë. Nëse përcjellim zhvillimin ekspansionist të islamit nga shekulli i parë i ekzistimit të tij, do të shohim që rezultatet e këtij zhvillimi fascinant fshihen në gatishmërinë integrale të islamit me kulturat e mëhershme me çfarë është ndërtuar sinteza e bukur krijuese për çfarë miliona njerëz të feve të ndryshme e njohën islamin.
Nëse dëshirohet ideja kozmopolite e islamit të kthehet përsëri në jetë dhe të bëhet faktor respektabil në planin botëror, kjo nuk mund të ketë sukses duke u kthyer pas, duke u bazuar dhe shikuar vetëm në të kaluarën. Nga pozita e inferioritetit do të dalë shpirti kreativ i gjeneratave të reja, të cilat me përpilimin e çështjeve jetësore të ofrojnë zgjedhje të reja. Në këtë rrugë nuk duhet pasur turp me i huazuar idetë e dobishme të tjerëve, metodat dhe organizimin, përderisa këto nuk kundërvihen tekstit të qartë dhe rregullave ekzistuese të sheriatit.
Përvojën pozitive të marr, jemi të obliguar ta modifikojmë, plotësojmë dhe përsosim në themelet e islamit, duke i dhënë frymën tonë dhe duke e liruar nga karakteristikat e mëparshme.
Me qëllim të arritjes së një sistemi më të drejtë dhe pushteti demokratik, është me rëndësi të përmend edhe dy gjëra të cilat bëjnë që pushteti në kushtet bashkëkohore të jetë i drejtë, e këto janë këshillimi i ndërsjellë (shura) dhe pluralizmi politik. Përfaqësuesit e myslimanëve, e veçanërisht politikanët, janë të obliguar të respektojnë principin e këshillit konsultativ (shura), në mënyrë që sa më pak të gabojmë në udhëheqje dhe që gabimet e udhëheqësve myslimanë të kenë sa më pak pasoja për popull.
Duke komentuar versetin 159 të kaptinës Ali Imran në të cilin theksohet obligimi i konsultimin
“….e konsultohu me ta në të gjitha çështjet…” (Ali Imran, 159)
Ali ibn Ebu Talib, r.a ka thënë: “Të konsultohet me njerëzit e ditur, e më pastaj të pasohen”.
Pra, pushteti islam ekzekutiv dhe ligjdhënës duhet të bazohet në themelin e konsultimit dhe këshillimit.
Pejgamberi, s.a.v.s shumë shpesh është konsultuar. Një shok i tij tregon: “Nuk kam parë dikush si ai (Pejgamberi, s.a.v.s) të konsultohet”.
Muhammedi, s.a.v.s gjithashtu me një rast ka thënë: “Sikur të mund ta bëja kryeparë e të mos pyetsha myslimanët për këshill, do të zgjedhja Abdullah ibn Mesudin, “Respektimi i mendimit të tjetrit eliminon vetë dëshirën e cila në shumicën e rasteve kthehet në diktaturë dhe tirani”.
Barriera efektive e diktaturës është pluralizmi politik. Edhe pse disa teori islame e ndalojnë ekzistimin e shumë partive në shtetin islam, autoriteti fetar me renome i sodit Dr. Jusuf Karadavi, ka qëndrim të kundërt. “Nuk ka pengesë të sheriatit për të qenë më tepër se një parti politike. Bile për më tepër pluralizmi në kohën e sodit është i domosdoshëm, sepse paraqet një ventil sigurues i cili siguron nga sundimi absolut i një individi ose një grupi të caktuar, nga dominimi i saj mbi njerëzit e tjerë”.
Në një hadith të Pejgamberit, s.a.v.s qëndron: “Kur sheh ummetin tim, i cili frikësohet tiranit ti thotë: Tiran! Largohu nga ata”.
Në hadithin tjetër thuhet: “Kur njerëzit e shohin tiranin, dhe nuk i kundërvihen, shpejtë do ti arrij dënimi i All-llahut”.
Pluralizmi politik nuk duhet të jetë i ndërlidhur me luftën për pushtet, por në idetë e shumta dhe programe të arrihet deri te zgjidhjet më fatlume. Pluralizmi politik islam duhet kuptuar si pluralizmin e medhehebeve ( Shkollat juridike) në fikh.
Ali b.Ebu Talibi ka toleruar ekzistimin e partisë e cila kishte qëndrim të kundërt ndaj politikës së tij. Në kritikat e tyre shkuan aq larg sa që e akuzon si renegat fetar edhe pse ishte ndër të parët që e pranoi islamin.
Këta ishin harixhitë të cilët u paraqitën si opozitë e armatosur.
Lufta politike duhet të jetë morale dhe humane me qëllim përfundimtar për mirësi të popullit dhe shtetit. Mjerisht, shumë lëvizje dhe parti në botë edhe tek ne nuk posedojnë dimensionin ideologjik i cili i mbron nga devijimi dhe hipokrizia dhe çdo gjë që është prezent në skenën politike të sotme.
Interesat e popullit ndërrohen me interesat e vet partisë, e që në fund çdo gjë të vihet në luftën për interesat personal të liderëve partiak.
Kështu, problemet kombëtare bëhen letra përfituese në treg, ndërsa armiqtë e djeshëm bëhen miq të sotëm, dhe anasjelltas. Dhe kjo vazhdon përderisa nuk mbetet asgjë nga ideologjitë e këtyre lëvizjeve përveç thinjave dhe parullave të rrejshme dhe të falsifikuara.
Kjo është ajo që zhvillohet në terrenin e mendjeve njerëzore, vënien e ligjeve dhe sistemeve dhe kjo zbulon fshehtësinë e “suksesit” të tyre të shpejtë për të arritur në pushtet.
E tërë shpallja e Kur’anit është e integruar në atë mënyrën që shikon muslimanzmin si individ moral i cili tërë kohën duhet të mendoj dhe veproj në manirin teocentrik të pakufizuar, ndërsa sipas karakterit të tij edhe si qytetar i shtetit. Islami e shikon njeriun si komplet.
Në fund mund të themi se detyra themelore e demokracisë, do tu mundësoj njerëzve që të lirë të zgjedhin ata që do ti udhëheqin dhe përfaqësojnë në lëmin e politikës, dhe jo të vendoset sistemi dhe udhëheqësi të cilin ata nuk e dëshirojnë. Demokracia është ajo e cila u mundëson njerëzve përgjegjësinë e udhëheqësit kur gabon, si dhe barazia e plotë në mes udhëheqësit dhe popullit para ligjit. Demokracia e vërtet i mundëson popullit që të përcaktohet për programe kulturore, ekonomike, politike etj. të cilët shprehin interesin e tyre të vërtetë.
Për realizimin e këtyre qëllimeve njerëzimi i ka gjetur format e vërteta, zgjedhjet, referendumet, të drejtën e shumicës, pluralizmin politik, veprimin në opozitë, lirinë e shtypit, pavarësinë e gjykatave etj.
Pejgamberi, s.a.v.s ka thënë: “Udhëheqësit më të mirë tuaj janë ata që ju i doni dhe ju duan, të cilët ju i bekoni dhe ata ju bekojnë. Ndërsa udhëheqësit më të këqij janë ata që ju i urreni dhe ata ju urrejnë, ata të cilët ju i mallkoni dhe ata që ju mallkojnë juve”.
Shfletuesi i Kur'anit
